بررسی محیط فیزیکوشیمیایی در کانسار مس پورفیری سونگون با استفاده از ویژگی‎های شیمیایی کانی‎ها (شمال خاور تبریز)

کانسار مس پورفیری سونگون در130  کیلومتری شمال خاور تبریز، شمال باختر ایران واقع شده است. این کانسار حاوی 796 میلیون تن کانسنگ با عیار متوسط 61/0 درصد وزنی مس، 01/0 درصد مولیبدن، 016/0 گرم در تن طلا، 21/2 گرم در تن نقره، 57/9 گرم در تن بیسموت و رنیم (09/0درصد وزنی مولیبدنیت) است. این پژوهش به‌منظور مطالعه محیط فیزیکوشیمیایی با استفاده از ویژگی‏های کانی‎های این کانسار انجام شده است. تشکیل این کانسار به فعالیت‌های گرمابی مرتبط با یک استوک گرانودیوریتی و چندین دایک دیوریتی-گرانودیوریتی نسبت داده می شود که در گستره زمانی اولیگوسن تا میوسن در سنگ‎های رسوبی و آتشفشانی کرتاسه و ائوسن نفوذ کرده‌اند. دگرسانی‌های اصلی مشاهده شده در این توده‏ها از طرف توده به سمت خارج، پتاسیک، فیلیک، آرژیلیک و پروپیلیتیک بوده‌اند که شاخص کانسارهای مس پورفیری نوع حاشیه قاره‎ای هستند. همزمان با تشکیل زون برون‌زاد بسیار ضعیف، یک کلاهک آهنی متشکل از اکسیدها و هیدرواکسیدهای آهن، اکسید مس، مس خالص، سولفات‎ها، کربنات‎ها و فسفات‎های مس در بالاترین بخش کانسار و در  امتداد شکستگی‌ها تشکیل شده است. با توجه به نتایج کانی‌شناسی، در دمای 450 درجه سانتی‏گراد  و فشار  5/0 کیلوبار (شرایط برآوردی تشکیل کانسنگ در زون پتاسیک)،  log¦S2از 18-  تا 24- و pH میان 5/2 تا 5/7 است. در دمای 350 درجه سانتی‏گراد  و فشار 5/0 کیلوبار (شرایط برآوردی تشکیل کانسنگ در زون فیلیک)، log¦O2 میان 20- تا 33- و log¦S2 میان 6- تا 15- است.