بررسی مدل رشد مقید به ترازپرداخت‌ها در ایران طی دوره (1357-93)

تحقیق حاضر، اعتبار مدل رشد مقید به ترازپرداخت‌ها را در ایران طی دوره (93-1357) مورد بررسی قرار می‌دهد. کشش درآمدی تقاضای واردات با استفاده از روش همگرایی خودرگرسیونی با وقفه‌های توزیعی در بلند مدت برآورد شده است. متوسط نرخ‌های رشد مقید به ترازپرداخت‌ها، متوسط نرخ‌های رشد واقعی، متوسط نرخ‌های رشد صادرات غیرنفتی واقعی و متوسط نرخ‌های رشد صادرات نفتی واقعی برای دوره‌های ده ساله که با یکدیگر هم‌پوشی دارند، محاسبه گردیده است. نتایج تحقیق حاکی از این است که اگر دوره مورد بررسی به دو دوره تقسیم شود: در دوره اول، متوسط نرخ‌های رشد مقید به ترازپرداخت‌ها از متوسط نرخ‌های رشد واقعی بیشتر شده است که این می‌تواند ناشی از بیشتر بودن متوسط نرخ‌های رشد صادرات غیرنفتی واقعی از متوسط نرخ‌های رشد صادرات نفتی واقعی باشد. در دوره دوم، متوسط نرخ‌های رشد مقید به ترازپرداخت‌ها و متوسط نرخ‌های رشد واقعی کاهش یافته و در برخی از دهه‌ها منفی شده است. این می‌تواند در نتیجه کمتر شدن متوسط نرخ‌های رشد صادرات غیرنفتی واقعی از متوسط نرخ‌های رشد صادرات نفتی واقعی ‌باشد. در دوره دوم، تفاضل متوسط نرخ‌های رشد مقید به ترازپرداخت‌ها و متوسط نرخ‌های رشد واقعی نسبتاً کمتر شده و این دو نرخ به‌هم نزدیک شده‌اند. این امر، اعتبار مدل مذکور را تأیید می‌نماید. توجه به این مدل می‌تواند در سیاست‌های اقتصادی از جمله سیاست‌های اقتصاد مقاومتی بر رشد اقتصادی پایدار و برون‌رفت از وضعیت رکود مؤثر باشد. نتایج تحقیق با یافته‌های مطالعه خاساونه و دیگران سازگار است.