بررسی مقایسه‌ای اثرات بزاق مصنوعی ساخت ایران VA-OraLube در بهبود کیفیت حیات وابسته به سلامت دهانی بیماران مبتلا به خشکی دهان ناشی از پرتودرمانی

سابقه و هدف: خشکی دهان از شایع‌ترین عوارض پرتودرمانی ناحیه سر و گردن است که با افزایش خطر بیماری‌های دهانی-دندانی تاثیر منفی بر کیفیت حیات فرد می‌گذارد. هدف تحقیق حاضر مقایسه تاثیر بزاق مصنوعی ایرانی با VA-OraLube در بهبود کیفیت حیات وابسته به سلامت دهانی بیماران مبتلا به خشکی دهان ناشی از پرتودرمانی ناحیه سر و گردن بود. مواد و روشها: مطالعه به روش کارآزمایی بالینی تصادفی دو سوکور روی 27 بیمار پرتو درمانی شده مبتلا به خشکی دهان (میانگین سنی 7/14±1/49 سال) انجام شد. بیماران به طور تصادفی ابتدا بزاق مصنوعی ایرانی و یا VA-OraLube را دریافت کردند. دوره مصرف هر دارو 7 روز و دوره wash-out 10روز در نظر گرفته شد. برای سنجش میزان تاثیرگذاری هر دارو بر نمره کیفیت حیات از پرسشنامه سرطان‌های سر و گردن سازمان اروپایی تحقیقات و درمان سرطان "EORTC QLQ-H&N35" استفاده شد. پرسشنامه فوق در روزهای 1، 8، 18 و 25 توسط بیمار تکمیل گردید. برای مقایسه گروه‌ها از آزمون Repeated Measurement Analysis of Variance استفاده شد و سپس مقایسه‌های دو به دو توسط آزمون Paired t و Wilcoxon و Friedman صورت گرفت. کلیه مراحل فوق به وسیله نرم‌افزار آماری SPSS نسخه 13 انجام شد. یافته‌ها: هر دو دارو تقریباً به یک میزان نمره کیفیت حیات وابسته به سلامت دهانی بیماران را بهبود بخشیدند و تفاوت معنی‌داری بین میزان اثربخشی دو دارو مشاهده نشد. از نظر بیماران هیچ کدام از داروها در برطرف کردن درد در ناحیه دهان موثرنبودند. در مورد بهبود حواس بویایی و چشایی، بیماران داروی خارجی را ترجیح دادند. نتیجه‌گیری: با توجه به بهبود مشهود نمره استاندارد شده در گروه‌های مختلف پرسشنامه قبل و بعد از مصرف دارو، مصرف بزاق مصنوعی‌های فوق در کاهش علائم خشکی دهان و نزدیکتر شدن بیماران به زندگی طبیعی به طور برابر موثر می‌باشند.