بررسی منشاء تصوّر قدرت سیاسی در تفکر اسلامی با تاکید بر امامت علی علیه السلام

نویسنده

  • محمود فلاح استادیار پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی. قم. ایران
چکیده مقاله:

هدف پژوهش حاضر بررسی شیوه‌ی تفکر شیعی در تمایز با تفکر اهل‌سنت در خصوص مبانی، اصول، قواعد و پیش‌فرض‌های قدرت سیاسی بود. در این راستا، با روش توصیفی – تحلیلی، قدرت سیاسی در تفکر امامت شیعی با تاکید بر امامت علی علیه السلام و در تفکر امامت سنی با تاکید بر رویکرد خاص اهل‌سنت به مساله‌ی خلافت مورد بررسی قرار گرفت. در مجموع پیرامون تمایز معنای امامت در میدان معنایی شیعه و سنی می‌توان گفت که نزد اهل‌سنت، امامت به معنای خلافت در نظر گرفته شده است. شیوه‌ی استدلال اهلِ‌سنت بر حکومت و قدرت سیاسی، عموماً بیرون شریعت و مستند به عرف و ضرورت‌های عقلی است، هرچند که از شریعت بر نظریه‌ی قدرت، استشهاد و مؤید می‌آورند. در مقابل، در تفکر شیعی، امامت مجموعه‌ نقش‌هایی است که حول ولایت و مرجعیت دینی امام در نظر گرفته می‌شود و قدرت سیاسی یکی از آن نقش‌ها خواهد بود. زمانی که مرجعیت دینی به عنوان وجه جامع مناصب امام در نظر گرفته شود، ولایت و مرجعیت سیاسی نیز حقِ امام معصوم خواهد بود. در این صورت، تصویر جدایی شئون امامت ازجمله زعامت و رهبری سیاسی جامعه از جایگاه مرجعیت دینی امام، نادرست است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

آیه مباهله و امامت علی علیه السلام

آیه شصت و یکم سوره آل‌عمران که در جریان مباهله‌ پیامبر با مسیحیان نجران نازل شده و مشهور به آیه «مباهله» است، از روشن‌‌ترین دلایل قرآنی بر فضیلت اهل بیت عصمت و به ویژه امیر مؤمنان (ع) است. در این آیه آمده است: «... فَقُلْ تَعَالَوْاْ نَدْعُ أَبْنَاءَنَا وَ أَبْنَاءَکمُ‏ْ وَ نِسَاءَنَا وَ نِسَاءَکُمْ وَ أَنفُسَنَا وَ أَنفُسَکُمْ ثُمَّ نَبْتهَِلْ فَنَجْعَل لَّعْنَتَ اللَّهِ عَلىَ الْکَذِبِین». علمای شیعه، به اتفاق، با استناد به قرائن درون‌متنی و برون‌متنی مصداق «انف...

متن کامل

آیه مباهله و امامت علی علیه السلام

آیه شصت و یکم سوره آل عمران که در جریان مباهله پیامبر با مسیحیان نجران نازل شده و مشهور به آیه «مباهله» است، از روشن ترین دلایل قرآنی بر فضیلت اهل بیت عصمت و به ویژه امیر مؤمنان (ع) است. در این آیه آمده است: «... فَقُلْ تَعَالَوْاْ نَدْعُ أَبْنَاءَنَا وَ أَبْنَاءَکمُ‏ْ وَ نِسَاءَنَا وَ نِسَاءَکُمْ وَ أَنفُسَنَا وَ أَنفُسَکُمْ ثُمَّ نَبْتهَِلْ فَنَجْعَل لَّعْنَتَ اللَّهِ عَلیَ الْکَذبین». علمای شیعه، به اتفاق، با استناد به قرائن درون متنی و برون متنی مصداق «انفسن...

متن کامل

بررسی جایگاه زنان در عصر امامت امیرالمومنین علی (علیه السلام)

سیاست وتلاش های امیرالمومنین علی(ع) درخصوص مشارکت سیاسی زنان باتوجه به محیط آسیب پذیر جامعه بعد از رحلت پیامبر(ص) بیش از هرچیز معطوف به بازگرداندن جامعه به ساختار نظام اجتماعی ترسیم شده و مطلوب که توسط رسول خدا(ص) به وجود آمده بود شد. ساختاری که برای هریک از اعضای جامعه انسانی، اعم از زن ومرد، برنامه داشت و براساس نقشه جامعی که از قرآن وام گرفته بود، گاهی درقالب واشکالی به ظاهرجزئی، نظیرتأکید ب...

فضائل علی علیه السلام در قرآن

اعمال ورفتار هر فرد، زاییده طرز تفکر وعقیده او است.جانبازی وفداکاری از نشانه‏های افراد با ایمان است.اگر ایمان انسان به چیزی به حدی برسد که آن را بالاتر از جان ومال خود بداند، قطعا در راه آن سر از پا نمی‏شناسد وهستی وتمام شؤون خویش را فدای آن می‏سازد. قرآن مجید این حقیقت را در آیه شریفه زیر منعکس کرده است: انما المؤمنون الذین آمنوا بالله و رسوله ثم لم یرتابوا و جاهدوا باموالهم وانفسهم ف...

متن کامل

امام و امامت در گفتمان امام رضا (علیه السلام)

این مقاله در صدد آن است که دیدگاه‎های کلان  نظری و فرانظری مطرح شده در خطبه امام رضا (علیه‌السلام) در حوزه  امام و امامت را با روش تحلیل گفتمان به شیوه «پدام» مطالعه و بررسی کند. کشف دال‎های اساسی مرتبط با بحث امامت، حاکمیت و حکومت‎داری در این خطبه، بیانگر دیدگاه‎های نظری و فرانظری آن امام معصوم (علیهم‌السلام) بر اساس اصول اسلامی و قرآنی است. گفتمان امام و امامت از منظر امام رضا (عل...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 18  شماره 2

صفحات  11- 34

تاریخ انتشار 2019-08-23

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023