بررسی میزان الودگی به فلزات سنگین و مقایسه آناتومیکی برگ گیاه چنار Platanus orientalis) ) در دو منطقه تهران

آلودگی‌های محیط شهری بر گیاهان تأثیر نامطلوبی دارند و گیاه برای مقابله با چنین تنش‌هایی از نظر آناتومیکی تغییراتی را در برگ‌های خود به‌ وجود می‌آورند. مطالعة حاضر به‌منظور اندازه‌گیری تجمع عناصر کادمیم، سرب، روی، مس، نیکل و کروم در برگ درختان چنار و پاسخ آناتومیکی این گونه به آلودگی موجود در شهر تهران و مقایسه آن با پارک جنگلی چیتگر (منطقه کم‌آلوده) انجام شد. برای این منظور، 20 اصله درخت سالم و متقارن انتخاب و 3 برگ از جهت غربی تاج هر درخت نمونه برداری شد. برگ‌ها در اواخر تابستان 1394 جهت آنالیز عناصر سنگین (کادمیم، سرب، نیکل، کروم، روی و مس) و پارامترهای آناتومیکی (تراکم، طول و عرض روزنه، ضخامت لایه‌های کوتیکولی و اپیدرمی و ضخامت سلول‌های پارانشیمی) جمع‌آوری شدند. نتایج نشان داد که غلظت کادمیم، سرب، نیکل و کروم در منطقة آلودة بیشتر از پارک جنگلی چیتگر بود. تراکم روزنه و ضخامت اپیدرم بالایی و پایینی در منطقة شهری به-طور معنی‌داری کمتر از پارک جنگلی چیتگر بود P≤0.05)). همچنین طول و عرض روزنه در منطقة شهری به‌طور معنی‌داری کمتر از پارک جنگلی چیتگر بود. تغییرات مشاهده‌شده استراتژی‌های آناتومیکی چنار برای مقابله با آلودگی محیط شهری در تهران است. چنار منبع مناسبی به منظور ذخیره آلاینده‌هاست و برای مقابله با این مقدار آلاینده، پارمترهای آناتومیکی برگ را در جهت تحمل تنش به طور معنی‌داری تغییر می‌دهد. پس می‌توان گفت که چنار به مقدار افزایش آلاینده حساس است که سریع از نطر آناتومیکی واکنش نشان داده است.