بررسی میزان ملاتونین در بزاق بیماران مبتلا به لیکن‌پلان دهانی مراجعه‌کننده به دانشکدۀ دندان‌پزشکی جندی‌شاپور اهواز در سال 1390-91

زمینه و هدف: لیکن­پلان دهانی یک بیماری مزمن و پیش بدخیم است. عدم تعادل بین رادیکال­های آزاد و آنتی­ اکسیدانت­ها سبب شروع و گسترش برخی بیماری­های التهابی از جمله لیکن­پلان می­شود. ملاتونین به­­عنوان یک آنتی اکسیدانت و با پاکسازی رادیکال­های آزاد می­تواند از تبدیل لیکن­پلان به سرطان جلوگیری کند. لذا هدف از این مطالعه، بررسی تغییرات میزان ملاتونین در بزاق این بیماران است. روش بررسی: در این مطالعۀ اپیدمیولوژیک تحلیلی، 22 بیمار دارای لیکن­پلان برای گروه بیمار و همچنین 20 نفر داوطلب سالم که از نظر سن و جنس با گروه بیمار مطابقت داشتند به­عنوان گروه کنترل انتخاب شدند. سطح ملاتونین در بزاق کامل غیر تحریکی به روش تستELISA  و آنالیز آماری با استفاده از تست LSD و دانکن انجام گرفت. یافته­ها: سطح ملاتونین در بزاق بیماران لیکن­پلان نسبت به گروه کنترل کاهش یافته بود، اما در مقایسه با هم اختلاف معنا­دار نبود (3/0P=). سطح بزاقی ملاتونین در زیرگروه رتیکولر نسبت به گروه کنترل به شکل چشم­گیری کاهش یافته بود (040/0P=)، اما در زیرگروه اریتماتوز - اروزیو اختلاف معنا­دار نبود (95/0P=). نتیجه­گیری: بر اساس این مطالعه، میزان ملاتونین در بیماران لیکن­پلان کمتر از گروه سالم بود و کاهش قابل توجه آن در لیکن­پلان رتیکولر، لزوم توجه بیشتر به این فرم بیماری که همیشه اهمیت کمتری برای ما داشته است را بیان می­کند؛ چرا که کاهش میزان ملاتونین به­عنوان یک عامل آنتی اکسیدانت می­تواند بیانگر آسیب­های مخرب ناشی از رادیکال­های آزاد و حتی شاید قرار گرفتن سیر بیماری به سمت ایجاد بدخیمی در این نوع بیماری باشد.