بررسی همبستگی میزان بروز سل گاوی و سل انسانی در پنج منطقه کشور طی سالهای 1378 تا 1387

  سابقه و هدف: میکوباکتریوم بویس را در ایجاد 10-5 درصد موارد سل انسانی به ‌ ویژه در اطفال و در مناطق دارای سطح بهداشت پایین دخیل می ‌ دانند. از آن ‌ جایی که حدود 25 درصد از انسان ‌ های مسلول در کشور مبتلا به فرم خارج ‌ ریوی سل (که عموماً آن را به مایکوباکتریوم بویس نسبت می ‌ دهند) بوده و این میزان در حالت عادی نباید از 15 درصد تجاوز نماید؛ لزوم بررسی این نسبت بالای موارد سل خارج ‌ ریوی در کشور و ارتباط آن با میزان بروز سل گاوی در هر منطقه، ضروری به ‌ نظر می ‌ رسد.   مواد و روش ‌ ها: پژوهش حاضر، مطالعه ‌‌ ای از نوع اکولوژیک می ‌ باشد که در شهرستان ‌ های پنج استان کشور با میانگین میزان بروز بالای سل خارج ریوی نسبت به کل کشور تعریف شده است. داده ‌ های جمع ‌ آوری شده با استفاده از روش همبستگی پیرسون مورد تجزیه و نحلیل آماری قرار گرفت. این مطالعه برگرفته از پایان ‌ نامه دانشجویی می ‌ باشد.   یافته ‌ ها: در کل شهرستان ‌ های استا ‌ ن ‌ های مورد مطالعه «زابل» هر ساله بالاترین میزان بروز سل انسانی و سل خارج ریوی را به خود اختصاص داده و طی دوره مورد مطالعه، «سبزوار» به مدت 7 سال در کل شهرستان ‌ های مورد مطالعه، پایین ‌ ترین میزان بروز سل انسانی را داشته است ولی در مورد سل خارج ‌ ریوی پایین ‌ ترین میزان به شهرستان ‌ های استان کرمانشاه مربوط می ‌ شود. میزان بروز سل گاوی با سل خارج ‌ ریوی در استان ‌ های خراسان رضوی و کرمانشاه همبستگی منفی و در استان ‌ های سیستان و بلوچستان، گلستان و قم همبستگی مثبت نشان داد.   بحث و نتیجه ‌ گیری: نتایج به دست آمده از استان قم به دلیل تحت پوشش بودن بخش وسیع ‌ تری از دام ‌ های استان، به واقعیت نزدیک ‌ تر است. در این مطالعه 28 درصد موارد مسلول در شهرستان ‌ های استان ‌ های تحت مطالعه مبتلا به فرم خارج ‌ ریوی سل بودند که لزوم پیگیری علل فراوانی میزان بروز سل خارج ‌ ریوی امری ضروری به شمار می ‌ رود.