بررسی وضعیت تجویز خدمات سی‌تی‌اسکن بیمه‌ شدگان سازمان بیمه سلامت ایران و هزینه‌ های آن در منطقه 4 کشوری در شش ماهه اول سال 1391

مقدمه: منابع مالی بخش سلامت اندک و تقاضا برای خدمات پزشکی نامحدود است خدمات و تکنولوژی‌ های جدید هم به بازار رقابت در این بخش اضافه شده ‌اند که رشد روزافزون مصرف منابع سلامت را به دنبال دارد. آگاهی از نحوه تجویزها و تحلیل نقاط هزینه ‌ساز می‌ تواند به بهینه نمودن هزینه ‌های بخش سلامت کمک کند. لذا هدف از مطالعه حاضر بررسی نحوه تجویز سی ‌تی‌ اسکن بیمه ‌شدگان سازمان بیمه سلامت در منطقه 4 کشوری در نیمه اول سال 1391 پرداخته است. مواد و روش ‌ها: حجم نمونه با استفاده از جدول مورگان تعداد 2482 تعیین و از روش خوشه‌ بندی، نمونه‏ های مورد مطالعه از 26 مرکز پرتو پزشکی در 20 شهرستان انتخاب و تجزیه داده ‌ها با استفاده از نرم ‌افزار SPSS نسخه 21 و آزمون آماری ANOVA صورت گرفت.  یافته‌ های پژوهش: نتایج نشان داد 84 درصد هزینه ‌های سی ‌تی ‌اسکن در بخش دولتی بوده که سهم دانشگاه ‌های علوم پزشکی 69 درصد و سهم بخش دولتی غیردانشگاهی 15 درصد بود. بیشترین میزان تجویزها به پزشکان متخصص با 5/87 درصد نسخ و 5/82 درصد کل هزینه های نسخ مورد مطالعه بود. 2/86 درصد نسخ مورد مطالعه توسط 10 گروه تخصصی تجویز شده‌اند. بیشترین تجویز به گروه داخلی مغز و اعصاب با 5/26 درصد فراوانی کل نسخ تعلق داشت. 7/68 درصد نسخ مورد مطالعه به صورت ساده و 3/31 درصد آن ها به صورت اسپیرال درخواست شده ‌اند. 2/80 درصد درخواست ‌ها و 8/67 درصد هزینه نسخ بدون کنتراست بود. سی ‌تی ‌اسکن مغز با 2/43 درصد بیشترین میزان فراوانی و بیشترین میزان هزینه‌ ها را با 3/29 درصد به خود اختصاص داده‌ است.  بحث و نتیجه‌ گیری: بر اساس نتایج مطالعه حاضر متغیرهای مالکیت مراکز ارائه کننده، نوع تخصص، رشته تخصصی، روش سی ‌تی ‌اسکن، نوع سی ‌تی‌ اسکن، تعداد اندام تجویزی و اندام انجام شده سی ‌تی‌ اسکن در میزان هزینه ‌ها موثرند.