بررسی ویژگی‌های جوانه‌زنی و تعیین دماهای مهم بذر اسفرزه (Plantago ovate)

در این تحقیق، تأثیر دماهای مختلف بر جوانه‌زنی بذر گیاه دارویی اسفرزه (Plantago ovata)، به‌منظور تعیین دماهای مهم یعنی کمینه، بهینه و بیشینه (کاردینال) بررسی  شد. ارزیابی واکنش جوانه‌زنی در دماهای ثابت 5، 10، 15، 20، 25، 30 و 35 درجۀ سلسیوس در قالب طرح کامل تصادفی با چهار تکرار انجام شد. بذرهای جوانه‌زده هر روز شمارش شده و سپس سرعت جوانه‌زنی و درصد جوانه‌زنی محاسبه و نمودار دماهای مهم جوانه‌زنی بذر اسفرزه بر پایۀ دو مدل رگرسیونی دو تکه‌ای و چندجمله‌ای درجۀ دو ترسیم شد. بنا بر نتایج به‌دست‌آمده، تأثیر دما بر درصد و سرعت جوانه‌زنی بذر اسفرزه معنی‌دار (01/0p≤) بود. بالاترین سرعت جوانه‌زنی در دمای 20 درجۀ سلسیوس به میزان 067/0R50= مشاهده شد. بر پایۀ دو مدل دو تکه‌ای و چندجمله‌ای درجۀ دو، دماهای مهم جوانه‌زنی بذر اسفرزه شامل، دمای کمینه (پایه) (9/3 تا 5/4 درجۀ سلسیوس)، بهینه (8/18 تا 1/21 درجۀ سلسیوس) و بیشینه (7/33 تا 1/34 درجۀ سلسیوس) تعیین شد. با افزایش دما، شرایط مناسب‌تری از لحاظ دمایی، برای جوانه‌زنی اسفرزه ایجاد و باعث افزایش سرعت جوانه‌زنی می‌شود.