بررسی و تحلیل مفاخره های صوفیانه

نویسنده

  • مهدی رضائی استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه سلمان فارسی کازرون
چکیده مقاله:

عرفان و تصوف اسلامی از بدو پیدایش محملی آرام برای رشد اندیشه ها، سخنان و آیین های فراوانی بوده است. اکثر پیروان این مکتب دینی – اجتماعی تلاش فراوانی در تصفیه درون داشته اند و دیگران را برای خودسازی به شیوه خود دعوت کرده اند. در کنار باورهای دینی و اخلاقی، ابتکارات فکری و رفتاری نیز در بین صوفیان دیده می‌شود که در جوامع اسلامی مسبوق به سابقه نیست و خود بدان مستحسنات می‌گویند؛ از جمله این ابتکارات می توان به مفاخرات اشاره کرد. هرچند از منش و روش فکری اهل خرقه، تفاخر به دور از انتظار می نماید؛ اما متون و تذکره های صوفیانه، سرشار از این نوع سخنان است که قدری غریب است. این تحقیق بر آن است تا ضمن جمع آوری مفاخره های صوفیانه از تذکره های مهم و مختلف در سده های متوالی، به دسته بندی موضوعی و تحلیل محتوایی آن بپردازد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

پویایی و تحوّل در حکایت¬های صوفیانه

چکیده حکایت از قالب­های داستانی است که پدیدآورندۀ آن، برای بیان تجربۀ خود از جهان بیرون، ارتباط تأثیرگذار و بیان اندیشه از آن بهره می­گیرد. یکی از انواع حکایت­ها،      حکایت­های صوفیانه است؛ حکایت­هایی که بیش از هر چیز، ظرف بیان اصول انسانی بوده و با خلق متن، اندیشه را از حالت بالقوه به فعل درآورده­اند. بنابراین با توجه به این موضوع، تحول از اساسی­ترین دغدغه­های حکایت­های صوفیانه است که ابتدا ...

متن کامل

تحلیل انتقادی گفتمان صوفیانه در گلستان سعدی

در این پژوهش تلاش شده است، با به‌کارگیری برخی از ابزارهای رویکرد تحلیل انتقادی گفتمان، شخصیت‌هایِ مطرح جامعة صوفیانة قرن هفتم در گلستان سعدی بازنموده شود. این امر جز با در نظر داشتن زمینه‏های اجتماعی ـ تاریخی روزگارِ خلق اثر میسّر نمی‏شود. از این‌ رو، به‌اجمال رویکردهای جامعه‏شناختی و تاریخی نیز به یاری این پژوهش آمد تا، با در نظر داشتن ابعاد زبان‏شناختی، جامعه‏شناختی، و تاریخی، تفسیری علمی از متن...

متن کامل

بررسی و تحلیل مفاخره در جهان‌نگری سلطان‌ولد با تمرکز بر غزلیات او

مفاخره از مضامین و بن‌مایه‌هایی است که بخش بزرگی از ادبیات فارسی را تشکیل می‌دهد و شاعران و نویسندگان فراخور شخصیت، احوال و مسائل اجتماعی زمان خود به این مسئله می‌پردازند؛ مفاخره افزون‌بر متون ادبی، در متون دینی ـ عرفانی نیز دیده می‌شود و پیشوایان دین و عرفان با نازش به اخلاقیات نیک و خصلت‌های پسندیدۀ خود، از شخصیت واقعیشان پرده برمی‌دارند. نویسندگان در این پژوهش به روش توصیفی ـ تحلیلی، م...

متن کامل

بررسی شاخه‏ های نثر صوفیانه در عصر عباسی

نثر فنی که در ادب عربی سابقه­ای دیرینه دارد، با ظهور اسلام به جایگاه در خور وحتی برتر ازجایگاه شعر دست یافت؛ چرا که با نزول قرآن کریم و رواج تفسیر آن و نیز استماع حدیث نبوی، نثر و به تبع آن خطابه اهمیت یافت و به مرور شاخه­های آن متنوع شد. با ظهور جریان تصوف و رواج آن در جامعة اسلامی، بسیاری برای دفاع از مبانی فکری و عقیدتی و تشریح دیدگاه­های آن، زبان نثر را برگزیدند، زیرا به خاطر ظ...

متن کامل

تحلیل فقهی آداب صوفیانه

در این رساله ابتدا بحث « تصوف و شخصیت صوفی » را مورد بررسی قرار داده ایم. سپس به بحث و بررسی برخی آداب و اعمال صوفیه از جمله خرقه پوشی ، مجلس سماع ، چله نشینی ، ولایت پذیری از قطب ازمنظر فقه شیعه پرداخته شده است و در بیان حکم صریح فقهی این آداب از منظر فقه تشیع با استناد به قرآن و سنت (دو منبع اصلی استخراج حکم فقه شیعه) بیان نموده ایم که با توجه به تمام مستندات آداب این فرقه انحرافی با توجه به ...

15 صفحه اول

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 8  شماره 2

صفحات  71- 98

تاریخ انتشار 2015-02-20

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023