بررسی و مقایسه توسعه‌یافتگی مناطق روستایی استان‌های ایران

روند توسعه‌یافتگی در کشورهای مختلف جهان دارای مراتب گوناگون است، به‌طوری‌که بر‌اساس شاخص‌های مختلف، کشورها به طبقات متفاوتی نظیر توسعه‌یافته، نسبتاً توسعه‌یافته، در حال‌توسعه و توسعه‌نیافته تقسیم‌بندی می‌شوند. در داخل یک کشور نیز روند توسعه‌یافتگی بین استان‌ها، شهرها و مناطق روستایی مختلف یکسان نمی‌باشد و دارای طبقات متفاوتی است. پژوهش حاضر درصدد سنجش و رتبه‌بندی سطح توسعه‌یافتگی مناطق روستایی استان‌های مختلف کشور در دو مقطع زمانی 1383 و 1393 و همچنین پاسخگویی به این پرسش اساسی است که آیا شدت نابرابری مناطق روستایی بین استان‌ها بعد از یک‌دهه تغییر یافته است یا خیر. بدین منظور از 67 شاخص توسعه روستایی و همچنین دو تکنیک تحلیل عاملی و تاکسونومی عددی استفاده شده است. نتایج حاصل از یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که در سال 1383 تعداد 9 استان توسعه‌یافته، 8 استان نسبتاً توسعه‌یافته، 4 استان کمتر توسعه‌یافته، 5 استان توسعه‌نیافته و بقیه ناهمگن بوده‌اند. در حالی‌که در سال 1393 تعداد 6 استان توسعه‌یافته، 8 استان نسبتاً توسعه‌یافته، 6 استان کمتر توسعه‌یافته، 6 استان توسعه‌نیافته و بقیه ناهمگن شناخته شدند. همچنین شدت نابرابری در بین مناطق روستایی استان‌های کشور بعد از یک دهه کمتر شده است، به‌طوری که درصد تغییرات نابرابری برابر با 017/0 می‌باشد. بنابراین توصیه می‌گردد افزایش تولید و رشد بخش کشاورزی در کنار مقوله توزیع صحیح درآمد و خدمات رسانی رفاهی به مناطق روستایی در دستور کار مسئولین امر قرار گیرد