بهینه‌سازی سیاست بهره‌برداری از مخزن با استفاده از الگوریتم شبیه‌سازی حرارتی (مطالعه موردی: سد مهاباد)

نویسندگان

  • نازک روزگاری کارشناسی ارشد، گروه مهندسی آب، دانشکده عمران، دانشگاه تبریز
چکیده مقاله:

در این مطالعه، به‌منظور ارائه سیاست بهینه بهره‌برداری مخزن سد مهاباد، دو مدل بهره‌برداری بهینه با استفاده از روش‌های برنامه‌ریزی غیرخطی (حلال مینوس/گمز) و الگوریتم بهینه‌سازی حرارتی، نوشته شد. به دلیل فقدان داده‌های نیاز زیست‌محیطی، این داده‌ها با استفاده از روش تنانت محاسبه گردید. در هریک از این مدل­ها، تابع هدف به‌صورت کمینه‌سازی اختلاف آب مورد‌نیاز کشاورزی در پایین‌دست سد و آب رهاسازی شده از سد در طول 23 سال دوره‌ آماری بهره­برداری سد (1393-1370)، در نظر گرفته شد و کارآیی آن‌ها با استفاده از شاخص‌های بهره‌برداری مخزن مورد ارزیابی قرار گرفت. مقادیر حاصل شده برای تابع هدف در هر دو مدل بهینه‌سازی و همچنین نتایج شاخص‌های عملکرد مخزن سد نشان داد، روش‌ فرا‌ابتکاری شبیه‌سازی حرارتی با مقدار تابع هدف معادل 01/22، قابلیت اعتماد زمانی 25%، سرعت برگشت‌پذیری 22/22%، آسیب‌پذیری 04/41% و شاخص پایداری 032/0، در مقایسه با برنامه‌ریزی غیرخطی با مقدار تابع هدف معادل 92/88، قابلیت اعتماد زمانی 18/48%، سرعت برگشت‌پذیری 86/32%، آسیب‌پذیری 27/84% و شاخص پایداری 024/0 نتایج نسبتا بهینه‌تری ارائه داد. همچنین مشخص گردید که روش حرارتی نسبت به روش برنامه‌ریزی غیرخطی به زمان اجرای طولانی‌تری تا رسیدن به نقطه‌ بهینه‌ سراسری لازم داشت، ولی با محاسبه میزان کمبود 24/1632 میلیون‌مترمکعب نسبت به روش برنامه­ریزی غیرخطی که دارای مقدار کمبود4/3351 میلیون‌مترمکعب بود، میزان کمبودها را نسبت به روش برنامه‌ریزی غیرخطی (حلال مینوس/گمز) کاهش داده و عملکرد نسبتا مناسب‌تری را ارائه داد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

سیاست بهره‌برداری بهینه از مخزن با رویکرد احتمال کاهش جریان از سد با استفاده از الگوریتم ژنتیک (مطالعه موردی: سد مخزنی مهاباد)

در علم مدیریت منابع آب، بهره­برداری بهینه از سیستم­های آبی موجود از جمله سدها، روز به روز اهمیت بیشتری می­یابد به گونه­ای که به دلیل محدود بودن منابع مالی، محدود بودن منابع آبی قابل استحصال و مشکلات زیست محیطی، بهینه­سازی بهره­برداری از این سیستم­ها به تدریج جایگزین احداث سیستم­های جدید می‌گردد. مسئله بهره­برداری بهینه از منابع آب معمولاً پیچیده، چندمتغیره و چندمحدودیتی است که حل آن‌ها نیاز به ر...

متن کامل

واسنجی ضریب پریستلی تیلور در برآورد تبخیر از سطح آزاد آب (مطالعه موردی: مخزن سد مهاباد)

تبخیر تعرق واقعی یکی از مؤلفه‌های مهم بیلان آب هر حوضه است که اندازه‌گیری مستقیم آن در مقیاس حوضه امکان‌پذیر نیست و ناگزیر از روش‌های غیر‌مستقیم برآورد می‌شود. در این زمینه، مدل فرارفت خشکی که یکی از مدل‌های پرکاربرد از روابط مکملی است، بسیار مورد توجه قرار گرفته است. در مدل فرارفت خشکی به‌منظور زیادکردن دقت مدل، ضریب معادلۀ پریستلی‌ـ تیلور، به واسنجی نیاز دارد. هدف از این تحقیق، واسنجی ضریب پر...

متن کامل

مدیریت بهره برداری از سدهای مخزنی با استفاده از الگوریتم اصلاح شده جستجوی هارمونی

محدودیت منابع آبهای سطحی و بروز دورههای کم آبی در کشور، ضرورت مدیریت صحیح از مخازن سدها را ایجابمیکند. در این راستا در صورتی که در شرایط خاصنتوان برای یک سیستم بهرهبرداری از روشهای کلاسیک بهینه-سازی استفاده کرد، میتوان از ابزار نوین در بهینهسازی به عنوان یک تکنیک کارآمد در مدیریت سدها بهره گرفت. دراین تحقیق از الگوریتم اصلاح شده جستجوی هارمونی به منظور بهینهسازی سیستم مدیریت مخزن سد دز استفاده ...

متن کامل

شبیه‌سازی تغذیه‌گرایی مخزن سد مهاباد با استفاده از مدل دو بعدی CE-QUAL-W2

پیشرفت­های صنعتی و روی آوردن به کشاورزی مدرن ممکن است که به بعضی از مسائل جوامع بشری پاسخگو باشد؛ ولی عدم توجه به اصول بهره­برداری، پسماندها، فاضلاب­ها و رهاسازی آن­ها به داخل منابع آب­های شیرین می­تواند نتایج جبران­ناپذیری داشته باشد. امروزه، تغذیه­گرایی یکی از مشکلاتی است که مخازن سدها به علت ورود آلودگی­های صنعتی و کشاورزی با آن روبرو می­باشند. تغذیه­گرایی فرایندی است که به سبب تجمع املاح در...

متن کامل

بهره‌برداری بهینه از مخزن با استفاده از مدل برنامه‌ریزی خطی (مطالعه موردی: سد درودزن)

بهره‌برداری بهینه از مخازن چندمنظوره یکی از مسایل پیچیده و گاهاً غیرخطی مطرح در بهینه‌سازی چندهدفه است. یکی از راهکارهای تصمیم سازی مناسب جهت بهره‌برداری بهینه از منابع آب، مدل‌سازی مسایل بهینه‌سازی بهره‌برداری از مخازن سدها با استفاده از روش‌های مختلف ریاضی بوده است. در این پژوهش وضعیت فعلی بهره‌برداری و ارایه سیاست بهره‌برداری بهینه و مناسب برای مخزن سد مورد ارزیابی قرار گرفت. بدین منظور از ا...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 28  شماره 1

صفحات  173- 185

تاریخ انتشار 2018-03-21

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023