تأثیر بازتاب درمانی کف پا (رفلکس زون‌تراپی) بر شدت نشانههای پیش از قاعدگی در دانشجویان (کارآزمایی بالینی شاهددار تصادفی دو‌سوکور)

مقدمه: سندرم پیش از قاعدگی مجموعۀ بزرگی از نشانه­های جسمی و روانی قبل از قاعدگی را شامل می­شود که سبب اختلال در روند زندگی و فعالیت­های فرد می­شود. مطالعه حاضر با هدف بررسی تأثیر بازتاب درمانی کف پا بر شدّت نشانه­های پیش از قاعدگی در دانشجویان ساکن در خوابگاه­های دخترانه دانشگاه­های علوم پزشکی تهران انجام شد. روش­کار: این مطالعه کارآزمایی بالینی شاهد­دار تصادفی یک‌سوکور در سال ۱۳۸۹ در روی 120 نفر از دانشجویان ساکن خوابگاه­های دانشجویی دخترانه دانشگاه­های علوم پزشکی تهران انجام گرفت. افراد به‌صورت تصادفی به دو گروه 60 نفره مداخله و شاهد تقسیم شدند. رفلکس زون‌تراپی که اعمال فشار توسط انگشتان بر روی نقاط خاصی از کف پا، جهت هماهنگی محور هیپوتالاموس، هیپوفیز، تخمدان است، برای نمونه‌ها انجام شد. ابزار گردآوری داده­ها، پرسشنامۀ دیکرسون بود که در طی دو سیکل قاعدگی قبل از درمان و دو دوره در طی درمان تکمیل شد. تجزیه و تحلیل داده­ها با استفاده از نرم‌افزار آماری SPSS (نسخه 15) و آزمون‌های کای دو یا آزمون دقیق فیشر و آزمون آنالیز کواریانس انجام شد. میزان p کمتر از 05/0 معنی‌دار در نظر گرفته شد. یافته­ها: در این مطالعه شدّت علائم خلقی بعد از دریافت رفلکس زون­تراپی واقعی 2/25% و بعد از دریافت رفلکس زون­تراپی غیرواقعی 8/3%، شدّت علائم جسمی بعد از دریافت رفلکس زون­تراپی واقعی 26/25% و بعد از دریافت رفلکس زون­تراپی غیرواقعی 4/3% و شدّت علائم رفتاری بعد از دریافت رفلکس زون­تراپی واقعی20% و بعد از دریافت رفلکس زون­تراپی غیرواقعی 30/18% کاهش پیدا کرد که از نظر آماری، علائم خلقی (03/0=p) و جسمی (04/0=p) معنی­دار تلقی گردید و بهبودی در علائم گزارش شد، ولی در علائم رفتاری تغییری مشاهده نشد. ­نتیجه­گیری: رفلکس زون­تراپی باعث بهبود علائم خلقی و جسمی سندرم پیش از قاعدگی می‌شود و به‌دلیل عوارض جانبی بسیار محدود، اثربخشی خوب و مطلوب درمان، می­تواند یکی از قدم­های درمانی اول در زنان مبتلا به این سندرم باشد.