تأثیر ردیف توپوگرافی و کاربری‌های مختلف اراضی بر برخی ویژگی‌های فیزیکی، شیمیایی و کانی‌شناسی رس‌های خاک (مطالعه موردی: منطقه چایپاره استان آذربایجان‌غربی)

نویسندگان

  • بهنام دولتی 3- استادیار گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه
  • قادر اکبرزاده دانشجوی سابق کارشناسی ارشد گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه
  • ندا مرادی 2- دانشجوی دکترای گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه
چکیده مقاله:

به‌منظور مدیریت صحیح خاک، اجرای یک ارزیابی جامع آن امری ضروری و پایه می‌باشد. مراحل تشکیل خاک در کاربری و توپوگرافی‌های مختلف بسیار متفاوت هستند. در این مطالعه، به‌منظور بررسی تأثیر توپوگرافی و کاربری‌های مختلف بر ویژگی‌های فیزیکی وشیمیایی و کانی‌شناسی خاک های منطقه چایپاره استان آذربایجان، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با دو فاکتور (نوع کاربری و عمق خاک) در سه تکرار اجرا گردید. کاربری‌های عمده در منطقه شامل مرتع (کم تراکم)، کشت دیم (عمدتا گندم بدون تناوب زراعی) و کشت آبی (با تناوب زراعی) می‌باشد. در این تحقیق دو خاکرخ برای هر یک از کاربری ها حفر شد و سپس جهت انجام آزمایشات کانی‌شناسی، فیزیکی و شیمیایی مورد مطالعه قرار گرفتند. نتایج نشان داد که تغییرات شیب و نوع کاربری اراضی از طریق تأثیر بر روی مقادیر رس و ماده آلی خاک، بر ظرفیت تبادل کاتیونی خاک موثر می‌باشند. گرچه، بین کاربری‌های مختلف از لحاظ ویژگی‌های فیزیکی‌ وشیمیایی مورد بررسی تفاوت معنی‌داری وجود نداشت، مقدار کربنات کلسیم معادل و درصد شن در کشت آبی به‌صورت معنی‌داری نسبت به دو کاربری دیگر کمتر و مقادیر ماده آلی و ظرفیت تبادل کاتیونی و pH خاک به‌صورت قابل توجهی درکاربری آبی بیشتر بود. شواهد به‌دست آمده از نتایج افتراق اشعه ایکس نشان داد که توپوگرافی و نوع کاربری، تأثیر به‌سزایی بر کیفیت رس‌ها نداشته ولی بر ویژگی‌های نیمه کمّی کانی‌های فوق‌الذکر مؤثر بوده است. بدین صورت که مقدار کانی اسمکتیت در بخش رس ریز کاربری آبی به مقدار قابل توجهی نسبت به سایر کاربری‌ها بیشتر بود. همچنین وضعیت محصولات زراعی متفاوت کشت شده در دو کاربری دیم و آبی بر کمیت کانی‌های رسی تأثیرگذار بود. در نهایت کاربری کشت آبی نسبت به دو کاربری دیگر (مرتع و دیم)، بیشتر تحت تأثیر شیب و فرایندهای پدوژنیک بود.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

تأثیر تغییر کاربری‌ اراضی بر برخی ویژگیهای فیزیکی و شیمیایی خاک (مطالعه موردی: بانه)

تغییرات غیر‌علمی و نا‌آگاهانه کاربری اراضی دارای اثراتی منفی بر ویژگی‌های مطلوب فیزیکی و شیمیایی خاک می‌باشد. در ‏این پژوهش تأثیر تغییر کاربری اراضی بر برخی ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی خاک ارزیابی شده است. بدین منظور در ‏سه ‏کاربری مرتع، جنگل و اراضی زراعی در منطقه بانه استان کردستان سه ایستگاه به‌طور تصادفی انتخاب ‌شد. در هر ‏ایستگاه با ‏کاربری معین، از دو عمق 15-0 و 30-15 سانتی‌متری خاک نمونه‌...

متن کامل

اثر تغییر کاربری اراضی بر برخی خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک (مطالعه موردی: سمسکنده ساری)

از آنجایی که بخش وسیعی ازمناطق جنگلی در استان مازندران طی دهه های گذشته دستخوش تغییر کاربری شده اند، در این مطالعه اثر تغییر کاربری اراضی جنگلی به زمین­های زراعی دیم (کلزا)، شالیزار و باغ مرکبات بر برخی خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک در منطقه شرق شهرستان ساری مورد توجه قرار گرفت. بدین منظور از هر کاربری از 2 عمق 20-0 و 50-20 سانتی متر در 4 تکرار به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل ت...

متن کامل

اثر کاربری‌های مختلف اراضی بر برخی شاخص‌های کیفیت فیزیکی، شیمیایی و بیولوژی خاک

Soil quality is the permanent soil ability to function as a live system within ecosystem under different land uses. Investigating the impact of land use type on soil quality indicators could help to distinguish sustainable managements and therefore, to inhibit soil degradation. In order to evaluate the effect of different land uses on soil quality indicators, a research based on a randomized co...

متن کامل

بررسی اثر تغییر کاربری اراضی بر برخی خصوصیات فیزیکی خاک (مطالعه موردی: شهرستان بافت استان کرمان)

با توجه به اختصاص آمار بیشترین تغییر کاربری اراضی کشور به استان کرمان، این تحقیق به منظور تعیین اثر تغییر کاربری اراضی بر خصوصیات فیزیکی خاک انجام شد. برای این منظور 6 سایت با شرایط اکولوژیکی مشابه شامل مرتع قرق (NG)، مرتع تحت چرای شدید (HG)، مرتع با گونه غالب شیرین بیان و تحت چرای متوسط(MG)، اراضی شخم‌خورده جهت برداشت شیرین بیان (Gl T)، دیمزار (D) و دیمزار رها شده (F) در منطقه جمال آباد شهرستا...

متن کامل

اثرآتش سوزی روی برخی خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک در جنگل‌های استان گیلان (مطالعه موردی: منطقه سراوان)

بسیاری از ویژگی های فیزیکی و شیمیایی خاک تحت تاثیر آتش سوزی تغییر می کند. آتش می تواند روی عناصر خاک اثر گذاشته و خاک جنگل را تحت تاثیر قرار دهد. این مطالعه با هدف بررسی اثر آتش سوزی بر خصوصیات فیزیکی وشیمایی خاک در جنگلهای سراوان استان گیلان انجام شد. به این منظور سه منطقه 50 هکتاری با شرایط یکسان فیزیوگرافی و اشکوب فوقانی (سوزنی برگ دست کا شت کاج تدا) انتخاب شد. در یک دوره 10 ساله (1386-1377)...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 27  شماره 1

صفحات  55- 67

تاریخ انتشار 2017-05-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023