تأثیر نوع کود فسفات و نحوه عرضه نیتروژن بر عملکرد غده و شاخص‌های رشد سه رقم سیب‌زمینی (Solanum tuberosum L.)

نیتروژن و فسفر به عنوان عناصر غذایی ضروری، در رشد و نمو گیاهان مطرح می‎باشند. از طرفی نوع و نحوه مصرف کود، نقش مهمی در کارایی جذب عناصر و صرفه جویی در مصرف آن دارد. بدین منظور آزمایشی در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در منطقه بهار همدان در سال 1396 اجرا گردید و در آن نوع کود فسفر در سه سطح (عدم مصرف، سوپر فسفات تریپل و دی‌آمونیوم فسفات)، کود نیتروژن در دو سطح (مصرف نواری و پخش سطحی) و رقم سیب­زمینی در سه سطح (اگریا، بانبا و سانته) به­صورت فاکتوریل در نظر گرفته شدند. بیشترین‎های شاخص سطح برگ (27/5)، سرعت رشد (22/13 گرم بر متر مربع در روز) و ماده خشک کل (86/582 گرم بر متر مربع) از مصرف دی‎آمونیوم فسفات به همراه جایگذاری نیتروژن در رقم آگریا به­دست آمدند. نتایج نشان داد که در شرایط کمبود فسفر، شیوه مصرف نیتروژن بر شاخص‎های سطح برگ، سرعت رشد و ماده خشک کل تاثیری نداشت، اما عملکرد غده رقم آگریا در کمبود فسفر با مصرف نواری نیتروژن افزایش نشان داد. در این تحقیق استفاده از دی‎آمونیوم فسفات در مقایسه با سوپر فسفات تریپل سبب افزایش شاخص‎های سطح برگ، سرعت رشد، سرعت رشد نسبی و ماده خشک کل گردید و تاثیر کاربرد نواری نیتروژن همراه سوپر فسفات تریپل بیشتر از دی‎آمونیوم فسفات بود. شاخص کلروفیل در شرایط مصرف دی‎آمونیوم فسفات تحت تاثیر شیوه مصرف نیتروژن قرار نگرفت در حالی‎ مصرف نواری نیتروژن با سوپر فسفات تریپل شاخص کلروفیل را 5/6 درصد افزایش داد. نتایج مربوط به عملکرد غده نشان داد، که اگر همراه با سوپر فسفات تریپل کود نیتروژن جایگذاری گردد، عملکرد بانبا 4/25 درصد افزایش می‎یابد. بر اساس نتایج بدست آمده، بالاترین عملکرد غده در هر سه رقم، به­ویژه در بانبا و آگریا با مصرف نواری نیتروژن همراه با دی‎آمونیوم فسفات به­دست آمد.