تأثیر پرایم کردن بذر در مزرعه و کنترل علف‌های هرز بر صفات سبز شدن، برخی شاخص های رشد، عملکرد زیستی و عملکرد دانه ذرت دانه ای سینگل کراس 301 در همدان

به منظور بررسی اثر پرایم کردن مزرعه‌ای بذر و کنترل علف‌های هرز بر برخی صفات در ذرت سینگل کراس 301، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه آموزشی-پژوهشی دانشکده کشاورزی دانشگاه بوعلی سینا در سال 1389 انجام گرفت. عامل‌های مورد استفاده شامل پرایم کردن بذر در مزرعه در چهار سطح (پرایم نشده، پرایم با محلول اوره، پرایم با محلول سولفات روی و پرایم با آب معمولی) و عامل علف هرز در سه سطح (بدون وجین، وجین در 20 روز بعد از کاشت و وجین در 20 و 40 روز بعد از کاشت) مورد بررسی قرار گرفتند. برای تیمار پرایم در مزرعه، بذرها به مدت 16 ساعت در محلول‌های اوره (6 گرم در لیتر)، سولفات روی با غلظت روی 24 درصد (35/0 گرم در لیتر) و آب معمولی قرار داده شد و پس از خشک شدن سطحی، کاشته شدند. نتایج نشان داد تیمارهای پرایم شده با محلول اوره و روی بالاترین سرعت سبز شدن و کمترین زمان تا 50 درصد سبز شدن (E50) را داشتند و تیمار محلول اوره بیشترین درصد سبز شدن را به خود اختصاص داد. همچنین تیمار پرایم با محلول روی، بالاترین میزان انرژی سبز شدن را نشان داد. تیمارهای پرایم شده با محلول‌های سولفات روی و اوره به ترتیب بالاترین سرعت رشد گیاه (76/21 و 99/18 گرم بر متر مربع در روز) و همچنین وزن خشک کل (76/1086 و 1080 گرم در متر مربع) را داشتند. دوام سطح برگ ذرت تحت تأثیر پرایمینگ قرار نگرفت، اما با کنترل علف‌های هرز در یک و دو بار کنترل به ترتیب 22 و 9/23 درصد افزایش یافت. تیمار اوره با یک بار کنترل علف هرز بیشترین عملکرد زیستی را داشت که با تیمار اوره و دو بار کنترل تفاوتی نداشت. تیمارهای اوره و سولفات روی به ترتیب افزایش 14 و 12 درصدی عملکرد دانه را نسبت به شاهد نشان دادند.آب با دو بار کنترل بالاترین شاخص برداشت را داشت که با تیمار روی با دو بار کنترل تفاوت معنی­داری نداشت. در مجموع نتایج این آزمایش نشان داد که پرایم کردن بذر با محلول‌های اوره و سولفات روی باعث افزایش سرعت و توان سبز شدن گیاهچه‌های ذرت شد. تأثیر کنترل علف‌های هرز نیز بر شاخص‌های رشد مورد مطالعه، عملکرد زیستی و عملکرد دانه ذرت با پرایمینگ بذر افزایش یافت.