تأملی بر بحث‌های فلسفی معاصر درباره‌ی بی‌معنایی در هنر

نویسنده

  • مریم بختیاریان دکتری فلسفه هنر، استادیار گروه فلسفه هنر، دانشکده الهیات و فلسفه، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، تهران
چکیده مقاله:

هنرها در آفرینش، کاربرد، تفسیر و در نتیجه معنا از هم متفاوتند. دشواریِ دستیابی به معنا، اهمیت مطالعه­ی معنا و بی­معناییِ هنر را مضاعف می­کند. زمانی معنا در واقعیتی جست و جو می­شد که اثر هنری بازنمود آن بود، اما در هنر غیربازنمای معاصر، معنا همان رازی است که هستیِ هنر بر آن استوار است. اکنون جای بسی تأمل است که بدون معنا، هنر چگونه هستی می­گیرد و چرا برخی بی­معناییِ هنر را تحسین می­کنند وقتی هنوز چیستیِ آن را نمی­دانند. در این پژوهش با استعانت از مطالعه و تحلیل داده­های برآمده از آرای فیلسوفانِ تأثیرگذارِ معاصر، تلاش می­شود خاستگاه پندار بی­معنایی و راه حل آن در شناخته شده­ترین نظریه­ها جست­و­جو شود. به نظر می­رسد این که معناسازی پروژه­ای انسانی است، عامل رواج پندار بی­معنایی است، در حالی که تفسیرپذیری، تمایز میان این و آن اثر، تاریخ هنر، تمایز هنر و غیر هنر مواردی هستند که با لحاظ آنها نمی­توان معمای معنا را به بی­معنایی ختم کرد. وقتی هدف، جست­و­جوی معناست، تحقق بی­معنایی ممکن نیست و تفسیرپذیری، بقای اثر است. برای اثبات این ادعا می­توان به نظریه­هایی رجوع کرد که بی­معنایی را نفی معناداری نمی­دانند. چالش اساسی نظریه سیستمی همین است که تجربه­ی بی­معنایی که همان نیستی است ممکن نیست. 

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

تفکر فلسفی در ایران معاصر

پرسش از تفکر فلسفی در ایران معاصر را باید پر اهمیت تلقی کرد از ذهن و روح ایرانی که در طول تاریخ مأنوس با اندیشه حکمی و فلسفی و منشأ پیدایش نظام‌های بزرگ فلسفی بوده است انتظار می‌رود که در طول دوره تلاقی با عالم مدرن نیز از اندیشیدن باز نایستاده باشد. تحقیق در وضع تفکر فلسفی در ایران دوره جدید علاوه بر اهمیت فی‌نفسه، ما را با فضاهای ذهنی که منشأ ماجراها و حوادث پدید آمده در لایه‌های بیرونی‌تر حی...

متن کامل

تأملی بر بازشناسی هنر آبستره

تمامی تاریخ هنر، تا اوایل سده بیستم میلادی، شاهد حضور پر قدرت نقاشی فیگوراتیو و تصویری بوده است. هنرهای غیر تصویری، بیشتر در زمینه هنریهای کاربردی و تزئینی ظهور یافته بود. در اوایل قرن بیستم، نقاش اروپایی از تصویر نمودنجهان محسوس و دنیای عینی روی برتافت و صحنه نقاشی خود را از اشیاء و عناصر قابل شناخت و شکل های شناخته شده در جهان مرئی و ملموس، خالی کرده و به بازتاب دنیای درون خود پرداخت. تغییر ج...

متن کامل

مبانی فلسفی هنر در آثار ابن‌سینا

یکی از مؤلفه­های اصلی هنر، زیبایی است. به نظر ابن­سینا زیبایی به معنای عام (محسوس و نامحسوس)، کمال اخیر یا داشتن همه اوصاف شایسته و بایسته است. به نظر او عناصر زیبایی محسوس، نظم، تقارن، حُسن تألیف، اعتدال، وحدت و اتّفاق در یک شیء است. منشاء نهایی زیبایی، جمیل مطلق است. لذت بخشی، ایجاد دوستی و عشق، اِعجاب و تحسین‌برانگیزی از جمله آثار زیبایی بر روی نفس مُدرِک‌اند. زیبایی امری عینی و آفاقی است. هنر طب...

متن کامل

تبیین جایگاه هنر در رهیافت فلسفی- دینی

در این مقاله"هنر" با رهیافتی فلسفی و با تمرکز بر دیدگاه فیلسوفان معروف یونان باستان، که سهم عمده ای در تحلیل و تبیین آن داشته و در جهت گیری اندیشه آیندگان مؤثّر بوده اند و با نظر به نگرش فیلسوفان مسلمان، مورد کاوش قرار می گیرد و به روش توصیفی- تحلیلی، تلاش می گردد تلاقی نگرش فلسفی و دینی در مقوله هنر نشان داده شود. زیرا همانطور که بسیاری از اندیشه ورزی های هنری، در مسائلی همچون اخلاق و تربیت با ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 21  شماره 2

صفحات  5- 14

تاریخ انتشار 2016-11-21

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023