تاثیر مدیریت تلفیقی رژیم‌های آبیاری، کودهای شیمیایی و کمپوست بر برخی ویژگی های عصاره خاک شالیزار

برای رسیدن به کشاورزی پایدار، تعیین مقدار تلفات کود مصرفی در مدیریت عناصر غذایی، حاصل­خیزی خاک و آلودگی آب‌های سطحی و زیرزمینی دارای اهمیت زیادی است. به­منظور بررسی تاثیر کاربرد کودهای آلی و شیمیایی در رژیم‌های مختلف آبیاری بر ویژگی­های شیمیایی خاک شالیزار، آزمایشی به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در موسسه تحقیقات برنج کشور در سال‌های 1392 و 1393 اجرا شد. فاکتور اصلی آزمایش سه نوع رژیم آبیاری شامل میزان 3/1 (شاهد)، 1 و 7/0 برابر تبخیر از تشت تبخیر و فاکتور فرعی آزمایش شامل شاهد بدون کود (C1)، N60- P30- K60 کیلوگرم در هکتار (C2)، 5 تن در هکتار کمپوست + N60- P30- K60 کیلوگرم در هکتار (C3)، 5 تن در هکتار کمپوست + N60 کیلوگرم در هکتار (C4)، 5 تن در هکتار کمپوست + P30- K60 کیلوگرم در هکتار (C5) و 5 تن در هکتار کمپوست (C6) بود. به­منظور بررسی تلفات کود، غلظت نیتروژن و پتاسیم عصاره خاک در فاصله زمانی 15، 25 و 50 روز پس از انتقال نشاها به زمین اصلی اندازه‌گیری شد. نتایج نشان داد که با وجود اثر معنی‌دار تیمارها بر خصوصیات اندازه‌گیری شده، با تغییر روش آبیاری از غرقاب دائم به یک و 7/0 برابر تبخیر، 18/21 و 46/42 درصد در مقدار آب صرفه‌جویی می­شود. با کاربرد کمپوست در خاک به­جای کودهای شیمیایی نیز به­ترتیب 19/39 و 15/48 درصد از نیتروژن و پتاسیم در عصاره خاک کاسته شد. به­طور کلی، نتایج این تحقیق نشان داد که استفاده تلفیقی از 5 تن در هکتار کمپوست و 60 کیلوگرم در هکتار نیتروژن همراه با آبیاری به­اندازه یک برابر تبخیر از تشت تبخیر، می­توان ضمن صرفه‌جویی در مصرف آب و حفظ محیط زیست، بیشترین محصول را نیز تولید کرد.