تبارشناسی مبانی هویت ملی در تاریخ‌نگاری ملی گرایانه دوران قاجار و مشروطه

نویسندگان

  • علی محمد طرفداری عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران
  • محمدعلی علی زاده عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شاهرود
چکیده مقاله:

ظهور تاریخ‌نگاری ملی­گرایانه در دوران قاجاریه و مشروطه یکی از مهم‌ترین محورهای شکل‌گیری هویت ملی نوین در ایران معاصر به‌شمار می­رود. از زمان ورود ناسیونالیسم به‌عنوان یک ایدئولوژی مدرن به ایران در سدة نوزدهم میلادی، بسیاری از مسائل فرهنگی ایران، از جمله تاریخ‌نگاری و نحوة نگاه به گذشته تحت تأثیر این ایدئولوژی قرار گرفت و به تدریج نوع جدیدی از تاریخ‌نگاری و بازنمود وقایع گذشته در میان منورالفکرهای دوران قاجار و مشروطیت پدید آمد که طی آن تاریخ­نویسان ایرانی با محور قرار دادن ملی‌گرایی، به بازنویسی تاریخ ایران در قرون گذشته پرداختند و در این میان، به‌ویژه با برجسته کردن تاریخ ایران باستان و قرار دادن این دوره به‌عنوان دوران حیات ملی ایران و ایرانیان، بنیان‌های هویت ملی ایران نوین بر اساس هویت باستانی ایرانیان را پی­ریزی کردند. در این مقاله کوشش شده است تا با مبنا قرار دادن اصلی‌ترین معاصرنویسی­های دوران مورد بحث، میزان تأثیر تاریخ‌نگاری­های ملی‌گرایانه بر توسعة نگاه‌های ناسیونالیستی به تاریخ ایران و جست­جوی بنیان‌های هویت ملی در تاریخ ایران باستان در میان روشنفکران و رجال سیاسی و فرهنگی معاصر ایرانی شناسایی و مشخص شود.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

نقش پیش‌فرض‌ها در شکل‌گیری مبانی نظری هویت ملی

هویت واقعیتی عینی است که در طول تاریخ شکل می­گیرد واقعیت­های عینی نمی­توانند چندگانه باشند اگرچه می­توانند از زوایای مختلف مورد بررسی قرار گیرند. چگونگی شکل­گیری هویت ملی ایرانیان نیز مستثنی از این امر نیست. تاکنون نظریه­های مختلفی در خصوص هویت ملی مطرح شده است این نظریه­ها بعضاً متفاوت و در برخی موارد متضادند. تضاد این نظریه­ها مبتنی بر پیش­فرض­های متفاوت آنها در حوزه فلسفی و اجتماعی است. پیش­ف...

متن کامل

رسانه و هویت ملی

رسانه به‌‌منزلة عامل ارتباطی در دنیای کنونی کارکردهای فراوانی دارد. این عامل ارتباطی نقش نهادینه‏سازی ارزش‏ها در جامعه را دارد و از طریق تبادل اطلاعات میان نسل حاضر و انتقال آن به نسل‌های آتی در فرهنگ‌‌سازی و برانگیختن احساسات مشترک میان افراد و جوامع نقش حیاتی دارد. هویت ملی به‌‌منزلة کلان‌‌ترین سطح هویتی در داخل کشورها تحت تأثیر رسانه است. کارویژة اصلی هویت‌‌سازی در گذشته از طریق آموزش رسمی ا...

متن کامل

مطالعۀ نقش هویت مذهبی در شکل‌گیری هویت ملی دانشجویان هوادار تیمهای ملی (مورد مطالعه: تیم ملی فوتبال و بسکتبال)

هدف: هدف محققان از اجرای این پژوهش، بررسی نقش هویت مذهبی در شکل‌گیری هویت ملی دانشجویان هوادار تیمهای ملی فوتبال و بسکتبال بود. روش: این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نوع توصیفی پیمایشی است. جامعۀ آماری پژوهش، کلیۀ دانشجویان هوادار پسر دانشگاه تهران بودند که 597 ن...

متن کامل

رسانه و ساخت هویت ملی

در نوشته ی حاضر ، این فرض مورد سنجش قرار می گیرد که اصولاً بروز و ظهور اولین اشکال رسانه ها ( کتاب و مطبوعات ادواری و یومیه ) از جمله مهم ترین عوامل بسط و نهادینه سازی هویت مدرن بوده است. با توجه به اشکال گوناگون رسانه ها، نگارنده موضوع مورد بررسی را به نقش و اهمیت تنها یکی از این رسانه ها یعنی مطبوعات محدود خواهد کرد.اما در این ارتباط بررسی چند مسأله اجتناب ناپذیر است: این که تشکیل اجتماعات مل...

متن کامل

جایگاه هویت ملی در ایران نگاهی به تطور تاریخی، الگوها و سیاست‌های هویت ملی

هویت ملی ایرانیان به عنوان ما حاصل خودآگاهی نسبت به انباشتی تاریخی از تجربه‌های فرهنگی، سیاسی و اقتصادی، سرزمینی بنام ایران، مانند سایر کشورهای جهان، پدیده‌ای مدرن است که به تدریج بعد از ارتباط ایران با غرب به ویژه بعد از شکست‌های متعدد از روس‌ها و اعزام نخبگان ایرانی و پیدایی مشکله هویت در نزد این افراد، در ایران پدیدار گردید. پژوهش حاضر با روش توصیفی– تحلیلی و با رویکردی تاریخی و بهره‌گیری از...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 2  شماره 7

صفحات  161- 171

تاریخ انتشار 2010-05-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023