تبیین نسبت مرجعیت، حقانیت، خاتمیت و توجیه باورهای دینی
نویسندگان
چکیده مقاله:
آرای معرفت‌شناسی مختلفی در دوره معاصر بر توجیه باورهای دینی متمرکز است. از رهیافت‌های مهم آن، دیدگاه مبناگرایی است که از دو منظر درون‌گرایی و برون‌گرایی می‌نگرد و حتی به حقانیت و عدم حقانیت نیز توجه دارد. دیدگاه دیگر دلیل‌گرایی و سومین دیدگاه در باب معرفت‌شناسی، تجربه دینی است که به واسطه موافقت‌ها و مخالفت‌ها، پدیدایی رویکرد غایی را با نام مرجعیت رقم زد که در آن، بنیان‌گذار می‌تواند معیار توجیه باورهای دینی باشد و اتفاقاً کمتر از آن سخن رفته و پژوهش حاضر این موضوع را محور قرار داده است. کلیفورد در کتاب اخلاق باور نظریه مرجعیت را به عنوان یکی از رویکردهای باور دینی گستراند و آثار آن بر متفکران ما به‌ویژه در مسئله وحی نیز آشکار گردید. نتیجه نهایی این است که مرجعیت، ملاک ارزش‌داورانه توجیه بوده و عقلانی نیست. در مقابل قرائت‌هایی از خاتمیت که به شخص پیامبر باز می‌گردند، نه قرائت عقلانی‌شدن و جامعیت دین که فقدان پیامبر را معادل عدم خاتمیت می‌انگارد؛ لذا تصور ختم دین، ناسزا، سهو و ابتنای آن دو بر مؤسس قابل تأمل است.
منابع مشابه
توجیه معرفتی باورهای دینی از نگاه ویلیام آلستون
یکی از موضوعات مهم در فلسفه‌ی دین بحث تجربه‌ی دینی و توجیه مفاهیم و باورهای دینی حاصل از آن است. در نیمه‌ی دوم قرن بیستم، برهان تجربه دینی بیشتر با تقریرهای معرفت شناسانه همراه شده است و برخی از فلاسفه‌ی دین کوشیده‌اند از معقولیت باورهای دینی مبتنی بر تجربه‌ی دینی دفاع کنند. یکی از این فلاسفه ویلیام آلستون است. او با ارائه‌ی نظریه‌ای در باب تجربه‌ی دینی کوشیده است از طریق اعتباربخشی به معرفت ت...
متن کاملتوجیه باورهای تجربی
این مقاله با روشی تحلیلی به بررسی شروط توجیه در باورهای تجربی می‌پردازد. در این مقاله، نشان می‌دهیم که نظریات انسجام‌گرایی و مبناگرایی در توجیه این باورها ناتمام‌اند. پس از بررسی این دیدگاه‌ها، نظریه‌ی جدیدی در توجیه این باورها ارائه خواهیم کرد. در این نظریه، کوشیده‌ایم تا کاستی‌های نظریات مختلف در توجیه این باورها را برطرف سازیم. این نظریه هرچند با پیش‌فرض درون‌گرایی این نظریات در توجیه برساخت...
متن کاملنقد و بررسی روشهای تبیین حقانیت قرآن
محور اصلی : نقد و بررسی شیوه هایی که از گذشته تاکنون برای اثبات اعجاز قرآن مورد استفاده مؤلفان قرار گرفته است . مراحل نقد و بررسی : 1- تحلیل منطقی در آغاز هر موضوع برای کشف اصول و مبانی قابل اعتماد 2- توصیف عملکرد جمعی از مؤلفان قدیم و جدید به عنوان نمونه 3- استخراج مبانی موجود در آراء ایشان و حذف و ادغام موارد تکراری 4- مقایسه آنچه هست یعنی آثار مؤلفان با آنچه باید باشد یعنی تحلیل منطقی 5- ت...
متن کاملتصور گزاره ای و توجیه باورهای وجهی
در این مقاله مدل توجیهی را که گیرسون در مقاله «تخیلپذیری و توجیهِ وجهیِ الغاءپذیر» (2005) برای توجیهِ باورهای وجهی ارائه میکند بررسی میکنم. مدل توجیه پیشنهادی گیرسون مبتنی بر تخیلپذیری است. گیرسون تخیلپذیری را بر اساسِ تصور تحلیل میکند. گیرسون با پذیرشِ شباهتهایِ برخی از مولفههای شرحاش با مدل یبلو (1993)، ادعا میکند که از چند جهت بحث را پیش برده است. یکی از این پیشرفتها از نظر گیرسون این ا...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 23 شماره 89
صفحات 6- 35
تاریخ انتشار 2018-11-22
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023