تبیین وجهی مغفول در پیدایش شعر عرفانی فارسی با تکیه بر رویکرد ساختگرایی تکوینی لوسین گلدمن
نویسندگان
چکیده مقاله:
راهیابی مفاهیم زهدآمیز و عرفانی به جهان شعر فارسی در آفرینش ادبی ابوالمجد مجدود بن آدم سنایی غزنوی صورت پذیرفت و به این ترتیب قالب شعر فارسی، محملی برای بیان جهان‌نگری عرفانی شد. به این دلیل، صاحبنظرانِ عرصه‌ی ادبیات ایران، سنایی را شاعری دوران‌ساز دانسته و تاریخ شعر فارسی را به دو دوره‌ی پیش و پس از وی تقسیم نموده‌اند. اما پژوهش حاضر با گذر از این نظر و با نگرشی جامعه‌شناختی به ادبیات و اتخاذ رویکرد ساختگرایانه‌ی تکوینی لوسین گلدمن، فرضیه‌ی خود مبنی بر دوران‌ساخته بودن سنایی و اینکه سنایی، فرد استثنایی این نظریه می‌باشد را طرح نموده است و به این نتیجه نائل آمده که آفرینش ادبی سنایی دارای خصلتی جمعی است و سنایی شاعری دوران‌ساخته و توانا در ایجاد پیوند و انطباقی آشکار بین ساختار آفرینش ادبی و ساختار اجتماعی جامعه‌ی همعصرش است که با دارا بودن حداکثر آگاهی ممکنِ اهل عرفان و تصوّف، جهان‌نگری عرفانی را به صورت منسجم در جهان اشعارش، به اندیشه و تجربه درآورده. بی‌شک سنایی در ساختن دوره‌ای نوین در تاریخ شعر فارسی نقش اساسی داشته و این نشانگر دوران‌ساز بودن وی می‌باشد اما تاکید بیش از پیش، مستمر و مکرّرِ این وجه در مطالعات پیرامون سنایی منجر به مغفول ماندن وجهی است که در پژوهش حاضر به آن پرداخته شده و آن اهمیت مطالعات جامعه‌شناسانه‌ی ادبی و تاثیر آگاهی از شرایط اجتماعی و تاریخی در روند مطالعات پیرامون بزرگان ادب فارسی است.
منابع مشابه
تحلیل رمان سووشون براساس نظریه ی ساختگرایی تکوینی لوسین گلدمن
عنوان این پایان نامه، تحلیل رمان سووشون1 براساس نظریه ی ساختگرایی تکوینی لوسین گلدمن است. بررسی تعیین نوع ساختار معنادار حاکم بر رمان از نظر گلدمن و بررسی رابطه ی ساختار سووشون و جهان بینی سیمین دانشور و شناخت شگردهای ادبی او جهت تبیین گروه های اجتماعی مورد نظر رمان در درک بهتر شرایط اجتماعی آن دوره و نقش آن در تبیین و شکل گیری رمان و درک بهتر اندیشه های دانشور از اهداف پژوهش حاضر محسوب می شود....
15 صفحه اولطبقهبندی و ریشه‌یابی داستان‌های عاشقانة هزار و یک شب با رویکرد نقد ساختارگرایی تکوینی لوسین گلدمن
گستردگی مضمون در هزار و یک شب کم‌نظیر است؛ یکی از این مضامین، عشق است. از آن‌جا که عشق مضمونی است که تقریباً در سراسر این کتاب ردپایش به چشم می‌خورد، بررسی در این زمینه ضروری می‌نماید. منظور از داستان‌های عاشقانه، داستان‌هایی است که موضوع اصلی آن‌ها از آغاز تا فرجام، عشق و ماجرای عاشق و معشوق است. در این پژوهش نخست، هزار و یک شب از لحاظ مضمونی بررسی و سپس، داستان‌های عاشقانة آن بازشناخته می‌شود....
متن کاملبررسی آگاهی آرمانی شعر أمل دنقل و اسماعیل شاهرودی بر مبنای نظریة ساختارگرایی تکوینی لوسین گلدمن
جامعه شناسی ادبیات، شاخه ای از علوم اجتماعی است که می خواهد جوهر اجتماعی آثار ادبی را واکاوی کند. در نظریۀ «ساختارگرایی تکوینی»، لوسین گلدمن ساخت های آثار ادبی را به مکانیسم های گروهی اجتماعی، در لحظۀ تاریخی مشخصی پیوند می زند. به ادعای وی، ادبیات بازتاب «بیشینۀ آگاهی ممکن» (آگاهی آرمانی) یا بخش غیرواقعی آگاهی جمعی گروه های اجتماعی است. شعر معاصر عربی و فارسی نیز با طرح مسائل کلان انسانی و گرای...
متن کاملبررسی جامعه شناسانۀ نمایشنامۀ چهارصندوق نوشته بهرام بیضایی با تکیه بر آرای لوسین گلدمن
از نظر لوسین گلدمن، فرد نویسنده عناصر خلاقیتش را از زمانۀ خویش و جامعه‌ای که در آن زندگی می‌کند، می‌گیرد. در جامعه افرادی استثنایی حضور دارند که علاوه بر توانایی ذاتی هنری، آگاهی‌شان هم نسبت به جهان‌بینی طبقه اجتماعی خودشان به حداکثر میزان ممکن است. اگر این افراد به توانایی بیان بدیع مسائل طبقاتی دست پیدا کنند، می‌توانند آثاری بیافرینند که بیانگر جهان‌بینی طبقه اجتماعی خودشان باشد. آنچه باعث ب...
متن کاملتحلیل جامعه شناختی رمان «سهم من» با تکیه بر نظریات «لوسین گلدمن»
رمان «سهم من» اثر پرینوش صنیعی در زمره پرفروش ترین رمان های 14سال اخیر ایران است که در سال 82 توسط انتشارات روزبهان به چاپ رسید. این رمان با داستان پردازی زیبا علاوه بر نمایاندن شرایط و اوضاع اجتماعی دهه 40و پس از آن، به توصیف جایگاه زن در آن دوران می پردازد .در این مقاله سعی گردیده است به این مسئله پاسخ داده شود که چگونه عوامل سیاسی،اجتماعی،اقتصادی و فرهنگی سبب نگارش این رمان شده است؟ با توجه...
متن کاملطبقه بندی و ریشه یابی داستان های عاشقانة هزار و یک شب با رویکرد نقد ساختارگرایی تکوینی لوسین گلدمن
گستردگی مضمون در هزار و یک شب کم نظیر است؛ یکی از این مضامین، عشق است. از آن جا که عشق مضمونی است که تقریباً در سراسر این کتاب ردپایش به چشم می خورد، بررسی در این زمینه ضروری می نماید. منظور از داستان های عاشقانه، داستان هایی است که موضوع اصلی آن ها از آغاز تا فرجام، عشق و ماجرای عاشق و معشوق است. در این پژوهش نخست، هزار و یک شب از لحاظ مضمونی بررسی و سپس، داستان های عاشقانة آن بازشناخته می شود....
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 1397 شماره 13
صفحات 35- 64
تاریخ انتشار 2020-02-20
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023