تحلیلی بر پویایی نظام سلسله مراتب شهری استان گلستان (90 - 1355)

نویسندگان

چکیده مقاله:

تمرکز فعالیت های اداری- سیاسی و پس از آن فعالیت های بازرگانی، اجتماعی، خدماتی و غیره در شهر اول، به عنوان عامل بازدارندۀ توسعه در سایر مناطق عمل می کند. پژوهش حاضر با هدف تحلیل سلسله مراتب نظام شهری بر اساس داده های جمعیتی و فعالیتی بنا شده است. این پژوهش با راهبردی کاربردی و ماهیتی توصیفی- تحلیلی انجام شده است. برای گردآوری اطلاعات از شیوۀ کتابخانه ای (مصداقی) استفاده شد. برای رسیدن به هدف پژوهش از 22 روش نخست شهری، تعادل، تمرکز، جاذبه، ضریب کشش پذیری و کشیدگی، حل اختلاف طبقه ای، CV، تحلیل مجاورت نزدیکترین همسایگی و مدل رابطۀ بین اندازه و اشتغال شهر استفاده شد. برای تحلیل بهتر از آزمون T استودنت و مدل رگرسیون linear و نرم افزارهای excel، spss و gis بهره گیری شد. محاسبه ها نشان دادند که در سطوح بالای نظام شهری استان گلستان (شهر گرگان و گنبدکاووس)، قاعدۀ رتبه- اندازه و از آن پس، پدیدۀ نخست شهری وجود دارد. تا قبل از سال 1375 تعادل نسبی در استان وجود داشت ولی از آن پس نظام شهری استان گلستان رو به عدم تعادل نهاد و در آخرین سرشماری (1390) به نامتعادل ترین وضع خود رسید. بین فاصلۀ شهرها تا شهر گرگان و جمعیت پذیری آنها رابطۀ قوی مثبتی وجود دارد؛ همچنین بین فرصت های شغلی در بخش خدمات قویاً و فرصت های شغلی در بخش کشاورزی به طور متوسط با جمعیت پذیری شهرها رابطۀ معناداری حکمفرماست. در نهایت چنین نتیجه گیری شد که نظام پخش جمعیت و فعالیت در استان گلستان نیمه متعادل است و این با حمایت دولت از بخش‌های گوناگون اقتصادی به طور اعم و بخش کشاورزی به طور اخص، قابل بهبود است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

تحلیل تغییرات سلسله مراتب شهری استان زنجان دورة 90 - 1355

تحقیق حاضر با هدف بررسی و تحلیل انتظام شهرهای استان زنجان انجام شده و ماهیت کاربردی دارد. با استفاده از مدلها و شاخص های متعددی به بررسی نظام شهری در استان زنجان پرداخته شده است. در همین راستا تحقیق حاضر بر اساس رویکرد کمی- تحلیلی و بر پایۀ اطلاعات کتابخانه ای و داده های آماری، با استفاده از مدلهای تحلیل فضایی؛ رتبه – اندازه، تحلیل نزدیکترین همسایگی، حداختلاف طبقه ای، آنتروپی، هرفیندال و هندرسو...

متن کامل

تحلیلی بر شبکه و نظام سلسله مراتب شهری استان خوزستان

بررسی سلسله مراتب شهری موثرترین راه شناخت سازمان یابی سیستم شهرهاست. در اﻳﻦ ارﺗﺒﺎط ﻛﻮﺷﺶ ﺟﻬـﺖ ﻳـﺎﻓﺘﻦ اﻧﺪازه ﺑﻬﻴﻨﻪ ﺷﻬﺮ و ارﺗﺒﺎط آن ﺑﺎ ﻧﻈﺎم ﺷـﻬﺮی اهمیت زیادی دارد. در استان خوزستان شهرنشینی رﺷـﺪ فزآینده ای داشته همچنین ﺗﻌﺪاد ﺷﻬﺮﻫﺎ و ﺟﻤﻌﻴﺖ ﺷﻬﺮی آن ﺳﺮﻋﺖ ﺑﻲ ﺳﺎﺑﻘﻪ ای داﺷﺘﻪ اﺳﺖ. پژوهش حاضر با هدف بررسی و شناخت سلسله مراتب و توزیع فضایی شهری در استان خوزستان با روش توصیفی – تحلیلی به بررسی موضوع پرداخته...

متن کامل

تغییرات نظام سلسله مراتب شهری در استان لرستان در دورۀ زمانی 90-1355

گسترش شهرنشینی، ازدحام جمعیت و حرکت های جمعیتی تغییرات زیادی در الگوی سیستم شهرهای ایران به وجود آورده است. بررسی تغییرات نظام سلسله مراتب شهری استان لرستان در دورۀ زمانی 90-1355 از اهدافی است که این پژوهش دنبال می کند. جامعۀ آماری پژوهش نقاط شهری استان لرستان، روش تحقیق آن توصیفی- تحلیلی و روش گردآوری اطلاعات بر اساس آمار مستخرج از پنج دورۀ سرشماری است. مدل های به کاررفته مدل رتبه- اندازه، ضری...

متن کامل

تحلیل و ارزیابی فضایی- زمانی ساختار سلسله مراتب نظام شهری و شهرنشینی در استان کردستان (1390-1355)

نظام شهری مجموعه ای از شهرهای بزرگ و کوچک است که در کنار هم بافت یک ناحیه را تشکیل می دهند و در طول زمان در حال تغییر و تکامل هستند. از آنجایی که نحوه پراکنش نقاط سکونتگاهی در پهنه سرزمین، گسیختگی و عدم انسجام ساختار فضایی از مشخصه‌های نظام شهری در سطح کشور است، بنابراین بررسی آن در کلیه مناطق کشور، از جمله استان کردستان به منظور شناخت پیوندها و تفاوت‌ها امری اجتناب‌ناپذیر است. هدف اصلی این پژو...

متن کامل

تحلیلی بر جایگاه شهرهای کوچک در نظام سلسله مراتب شهری استان کرمانشاه (نمونه موردی: شهر سرپل ذهاب)

  شهرهای کوچک و جایگاه آن در برنامه­ریزی کشورهای در حال توسعه، بخشی از  استراتژی­های توسعه شهری را تشکیل می‌دهد. تجربیات جهانی در این زمینه بیانگر این واقعیت است که حل مسائل و مشکلات شهرهای بزرگ مستلزم حمایت جدی از مراکز شهری کوچک می­باشد. هدف این پژوهش تحلیلی بر جایگاه شهرهای کوچک در نظام سلسله مراتب شهری استان کرمانشاه می­باشد. روش مورد استفاده در این پژوهش کمی - تحقیقی می­ب...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 9  شماره 18

صفحات  23- 43

تاریخ انتشار 2018-06-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023