تحلیل آبگذری دریچه‏ های کشویی جانبی لبه تیز مستطیلی در رژیم جریان زیر بحرانی بر اساس تئوری جریان متغیر مکانی و رابطه بده دریچه

نویسندگان

  • حمید کیانمهر دانشجوی دکتری سازه های آبی، گروه علوم و مهندسی آب، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
  • محمد رستمی استادیار پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
چکیده مقاله:

دریچه‏های‏ کشویی جانبی به‌سبب هندسۀ ساده و قابلیت بهره‏برداری آسان، یکی از متداول‏ترین سازه‏ها‏‏ی کاربردی در شبکه‏های آبیاری برای انحراف آب از کانال اصلی و تنظیم میزان بده عبوری برای آبیاری زمین­های کشاورزی هستند که به‌رغم اهمیت فراوان آنها در بهره‏برداری و مدیریت منابع آب در شبکه‏های آبیاری، کمتر بررسی شده­‏اند. برای تعیین مشخصات جریان دریچه‏های جانبی، تحت شرایط رژیم جریان زیر بحرانی از 107 آزمایش تحقیق حاضر به‌همراه 529 آزمایش سایر محققان استفاده شد. با حل رابطه دینامیکی حاکم بر دریچه‏های جانبی با استفاده از روش عددی رانگ کوتای مرتبۀ چهارم، نیمرخ سطح آب در طول دریچۀ جانبی محاسبه شد. با مقایسۀ ضریب بده در دو رویکرد حل رابطه جریان متغیر مکانی و روش مستقیم حل رابطة بده، مشخص شد مقادیر ضریب بده در هر دو رویکرد، تطابق قابل قبولی با هم دارند. با استفاده از تحلیل ابعادی و آماری، به‌منظور تخمین ضریب بده رابطه­هایی پیشنهاد شدند و رویکردی برای تشخیص شرایط جریان آزاد یا مستغرق ارائه شد. نتایج بررسی­ها نشان داد که ضریب بده دریچۀ جانبی در شرایط جریان آزاد به نسبت عمق جریان به بازشدگی دریچه و عدد فرود جریان بالا‌دست بستگی دارد و در شرایط مستغرق به نسبت عمق جریان به عمق پایاب کانال آبگیر و نسبت عمق جریان به بازشدگی دریچه بستگی دارد. رابطۀ پیشنهادی تخمین ضریب بده در شرایط جریان آزاد و مستغرق به‌ترتیب دارای متوسط خطای نسبی 96/2 و 33/5 درصد است و دقت قابل قبول رابطۀ پیشنهادی را نشان می­دهد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

محاسبه بده سرریز جانبی لبه پهن ذوزنقه‌ای در رژیم جریان زیر بحرانی بر اساس تئوری جریان متغیر مکانی

جریان در سرریز‌های جانبی، موضوع بسیاری از مطالعات هیدرولیکی بوده است. اغلب این مطالعات مربوط به ضریب بده سرریز جانبی لبه‌تیز و با مقطع مستطیلی می‌باشد و ضریب بده سرریز‌های جانبی لبه‌پهن با مقاطع دیگری، نظیر ذوزنقه‌ای کمتر مورد توجه قرار گرفته است. تحقیق حاضر با انجام 187 آزمایش به­‌منظور بررسی ضریب بده سرریز جانبی لبه پهن ذوزنقه‌ای، تحت شرایط رژیم جریان زیر بحرانی صورت گرفته است. از آنج...

متن کامل

مطالعه جریان همزمان از زیر یک دریچه کشویی و روی یک سرریز لبه تیز ذوزنقه ای

از سیستم های متداول سرریز و دریچه برای اندازه گیری دبی جریان در کانال های روباز استفاده می شود ولی در مواردی که آب انتقالی حاوی مواد رسوبی و شناور باشد موجب بروز مشکلاتی در نحوه عملکرد آن ها شده و خطای اندازه گیری بالا می رود. برای حل این مشکل، می توان سرریز و دریچه را باهم ترکیب نموده و سیستم هیدرولیکی متمرکزی به نام سرریز- دریچه تشکیل داد که امکان انتقال مواد رسوبی از زیر دریچه و مواد شناور ر...

متن کامل

بررسی برخی از خصوصیات جریان در دریچه جانبی کشویی مستطیلی

چکیده دریچه کشویی جانبی یک سازه اندازه گیری جریان است که در دیواره کانال نصب می شود با این هدف که به قسمتی از جریان اجازه عبور از دیواره را بدهد. دریچه کشویی جانبی در آبیاری و زهکشی، سیستم فاضلاب شهری، مهندسی بهداشت و به عنوان یک سازه تنظیم کننده جریان استفاده می شود. جریان در یک دریچه کشویی جانبی از نوع جریان متغیر مکانی با کاهش دبی است. در این نوع جریان، مقدار دبی در طول کانال اصلی کاهش می ی...

15 صفحه اول

روش های تخمین دبی جریان در سرریزهای جانبی لبه تیز مستطیلی

سرریزهای جانبی از جمله سازه­ های کنترل­ کننده جریان هستند که در دیواره کانال اصلی نصب شده و در زمانی­ که عمق آب در این کانال به تراز تاج سرریز می­ رسد، آب اضافی را از خود عبور داده و به کانال جانبی که در امتداد کانال اصلی قرار دارد، منتقل می­ کند. در مطالعه حاضر با بررسی جریان در سرریزهای جانبی، سه روش متفاوت برای تعیین دبی جریان در سرریزهای جانبی لبه ­تیز مستطیلی ارائه شد. در روش اول از رابطه ...

متن کامل

مطالعه جریان همزمان از زیر یک دریچه‌ کشویی و روی یک سرریز لبه تیز ذوزنقه‌ای

The combined system of gate and weir is used for flow measurement in open channels. But in case the passing water has floating material and sediment it damages their performance and hence error of measurement will increase. In order to solve this problem, weir and gate can be combined and a concentrated hydraulic system known as weir-gate can be developed, thus allowing sediments transportation...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 20  شماره 77

صفحات  17- 38

تاریخ انتشار 2020-01-21

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023