تحلیل آثار فناوری اطلاعات و ارتباطات بر حکمروایی خوب روستایی مطالعة موردی: شهرستان مشکین‌شهر

طرح مساله: فناوری اطلاعات و ارتباطات، موتور رشد و منبع انرژی برای توانمندسازی اقتصادی و اجتماعی هر کشوری به‌ویژه کشورهای جهان سوم محسوب می‌شود و افزون بر این، این فناوری نقش محوری در زندگی روزمرة انسان‌ها برای دستیابی به آزادی، عدالت، رفاه و امنیت دارد. هدف: هدف این مقاله، تحلیل آثار فناوری اطلاعات و ارتباطات بر حکمروایی خوب روستایی شهرستان مشکین‌شهر است. روش: این پژوهش ازلحاظ هدف، توسعه‌ای و ازلحاظ ماهیت، توصیفی و پیمایشی و نیز از نوع تحلیلی- تبیینی است. جامعة آماری این پژوهش شامل تمام روستاییان دارای دفاتر فناوری اطلاعات و ارتباطات روستایی شهرستان مشکین‌شهر است. برای برآورد حجم نمونه از روش نمونه‌گیری کوکران با سطح اطمینان 95درصد و احتمال خطای 5درصد استفاده شده است. روش گردآوری داده‌ها برای پاسخگویی به پرسش‌های پژوهش، به دو صورت اسنادی (داده‌های ثانویه) و پیمایشی (داده‌های اولیه) و ابزار استفاده‌شده در روش پیمایشی، پرسش‌نامه و مصاحبه بوده است. روایی صوری پرسش‌نامه را متخصصان تأیید کردند. مطالعة راهنما در منطقة مشابه جامعة آماری با تعداد 30 پرسش‌نامه انجام شد و با داده‌های به‌دست‌آمده و بهره‌گیری از فرمول کرونباخ آلفا در نرم‌افزار SPSS، پایایی بخش‌های مختلف پرسش‌نامة پژوهش 78/0 تا 89/0 به دست آمد. نتایج: دربارة ارتباط بین متغیرهای مستقل و وابستة پژوهش در روستاهای دارای دفاتر ICT این نتیجه حاصل شد که رابطة بین متغیرهای کارایی و اثربخشی، مشارکت اجتماعی، اجماع‌پذیری و نظارت با متغیر فناوری اطلاعات و ارتباطات در سطح 1درصد خطا و رابطة بین متغیرهای عدالت و برابری و مسئولیت‌پذیری اجتماعی با متغیر فناوری اطلاعات و ارتباطات در سطح 5درصد خطا، مثبت است؛ ضمن اینکه بین متغیرهای شفافیت، انعطاف‌پذیری و حاکمیت قانون با متغیر فناوری اطلاعات و ارتباطات رابطة معنا‌داری دیده نشده است. افزون بر این دربارة ارتباط بین متغیرهای مستقل و وابستة پژوهش در روستاهای بدون دفاتر ICT این نتیجه حاصل شد که رابطة بین متغیرهای اجماع‌پذیری و نظارت با متغیر فناوری اطلاعات و ارتباطات در سطح 1درصد خطا مثبت است و بین متغیرهای انعطاف‌پذیری، کارایی و اثربخشی، شفافیت، مشارکت اجتماعی، حاکمیت قانون، عدالت و برابری و مسئولیت‌پذیری اجتماعی با متغیر فناوری اطلاعات و ارتباطات رابطة معنا‌داری دیده نشده است. نوآوری: نگاه به مدیریت توسعة روستایی با رویکرد جدید و تلاش برای تحکیم بنیان‌های دولت الکترونیک در حکمرانی اجتماعات محلی، نوآوری پژوهش حاضر است.