تحلیل تأثیر زیرساخت‌های تسهیم دانش بر بهبود کیفیت اجرای عملیات مدیریت بحران از طریق یادگیری سازمانی (مطالعه موردی: امدادگران جمعیت هلال‌ا

مقدمه: بحران‌ها بخشی از فضای کسب و کار هستند و حذف تمامی ‌بحران‌هایی که سازمان را تهدید می‌کنند ناممکن است. عملیات مدیریت بحران سازمان را قادر می‌سازد تا پاره‌ای از بحران‌ها را از میان بردارد و برخی دیگر را به نحوی مؤثر اداره کند و ابزار لازم برای یادگیری کامل و سریع از بحران‌های واقع شده را در اختیار بگیرد. مدیریت بحران این پیام ضمنی را منتقل می‌کند که اصل بر بحران است و هیچ سیستمی ‌درحالت تعادل پایدار و بلندمدت نیست. بنابراین هرچند سازمان‌ها قادر به پیش‌بینی و برنامه‌ریزی دقیق برای آینده نیستند، اما باید برای غلبه بر بسیاری از تهدیدات شناخته شده و ناشناخته، آمادگی لازم را کسب کنند. حصول این آمادگی جز از طریق استفاده از تجربیات دیگران و نشر این تجارب ارزشمند و مهم‌تر از آن یادگرفتن این تجارب و به کاربستن آنها به‌دست نمی‌آید. لذا در این پژوهش تأثیر زیرساخت‌های تسهیم دانش بر بهبود کیفیت اجرای عملیات مدیریت بحران از طریق یادگیری سازمانی در بین امدادگران جمعیت هلال‌احمر استان اصفهان تحلیل می‌شود. روش: این پژوهش به لحاظ هدف کاربردی و از نظر ماهیت و روش، توصیفی- پیمایشی است. جامعۀ آماری، شامل تمامی ‌امدادگران پایگاه‌های خیابانی و شعب مختلف جمعیت هلال‌احمر در 24 شهر استان اصفهان است که تعداد آنها در مجموع 3082 نفر و حجم نمونۀ 360 نفر به‌دست آمد و روش نمونه‌گیری طبقه‌ای متناسب با حجم می‌باشد. در این پژوهش به منظور روایی پرسشنامۀ محقق ساخته از روش روایی محتوا و روایی سازه و برای سنجش پایایی از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد. نتایج گویای روایی و پایایی مناسب پرسشنامه‌ها می‌باشد. برای توصیف داده‌های پژوهش و تحلیل عاملی تأییدی و آزمون معادلات ساختاری از نرم‌افزار‌های 20-SPSS و PLS استفاده شد. یافته‌ها: با توجه به نتایج آزمون تحلیل عاملی تأییدی، بار عاملی راهبرد و استراتژی، فرهنگ، ساختار و فنّاوری اطلاعات در زیر ساخت تسهیم دانش به ترتیب برابر867/0‌، 842/0‌، 824/0 و 828/0 می‌باشند. بار عاملی یادگیری سازمانی با ابعاد سازگاری، تک حلقه‌ای، دو حلقه‌ای و سه حلقه‌ای به ترتیب 837/0‌، 864/0‌، 847/0 و 876/ و ابعاد مدیریت بحران (پیشگیری، آمادگی، واکنش، بازبینی مجدد)، به ترتیب 804/0‌، 840/0‌، 881/0 و 783/0 برآورد شد. میزان تأثیرگذاری تسهیم دانش بر یادگیری سازمانی و مدیریت بحران به ترتیب 81 درصد و 24 درصد و میزان تأثیرگذاری یادگیری سازمانی بر مدیریت بحران 58 درصد برآورد گردید. نتایج حاصل از مقادیر آزمون t مدل ساختاری در آنالیز مسیر بین تسهیم دانش و یادگیری سازمان (87/37 t= و p<0.0001)، تسهیم دانش و مدیریت بحران (36/4 t= و p<0.0001) و یادگیری سازمانی و مدیریت بحران رابطۀ معنی‌داری وجود دارد. نتیجه‌گیری: براساس یافته‌های پژوهش، استراتژی‌های سازمان برای ایجاد مشوق‌های انگیزشی و فضای دوستانه برای به اشتراک‌گذاری هر چه بیشتر تجارب باید تغییر یابند. همچنین انجام مانورهای متعدد، بازبینی‌های مجدد به شکل سازنده و گروهی و اتخاذ نظام آموزشی نوین و نیز مستند‌سازی تجارب حاصل از مأموریت‌های گوناگون در مخازن الکترونیکی لازم و ضروری به نظر می‌رسد.