تحلیل تغییرات منابع آب زیرزمینی در ارتباط با ناپایداری منابع آب حوضه زایندهرود
نویسندگان
چکیده مقاله:
چکیده حوضه آبریز رودخانه زایندهرود یکی از حساس‌ترین حوضههای آبریز کشور به لحاظ سیاسی، اجتماعی و اقتصادی است. در دو دهه اخیر حوضه زایندهرود دچار تنش آبی شده، به طوری که حدود سه پنجم طول رودخانه در قسمت‌های میانی و پایین‌دست با ناپایداری منابع آب مواجه شده و به طور موقتی در آمده است. با خشکی جریان آب رودخانه، تخصیص آب به بخش کشاورزی با مشکل مواجه شده، به طوری که در 10 سال اخیر تنها 5 بار و آن هم فقط در چند ماه آب به طور کامل جریان داشته است. موقعیت بسته و خاصیت زایندگی حوضه زایندهرود به گونهای است که میزان برداشت از آب زیرزمینی در وقوع یا تشدید ناپایداری آبی حوضه مؤثر میباشد. در این پژوهش منابع آب زیرزمینی (قنات، چاه) و چشمههای موجود در حوضه زایندهرود در دو دوره آمار برداری 1385 و 1390 و تغییرات آنها مورد بررسی و مقایسه قرار گرفته است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که پس از وقوع ناپایداری منابع آب، کشاورزان برای جبران کم آبی و ادامه فعالیت خود، سعی در جبران کمبود آب از طریق حفر چاه و بهره‌برداری از آب زیرزمینی داشته‌اند. این امر در افزایش چاه‌ها از بخش‌های میانی حوضه تا انتهای رودخانه قابل مشاهده است، به طوری که طی 10 سال (90-1380) حدود 9000 حلقه چاه برای جبران کم آبی در حوضه زایندهرود حفر شده و طی این زمان به طور میانگین 5 متر سطح ایستابی سفرههای زیرزمینی کاهش یافته است. همچنین در این دوره قنوات حوضه زایندهرود با کاهش آبدهی و خشکی شدیدی روبرو شده و تعداد چشمه‌ها نیز به دلایل اقلیمی، کاهش داشته است. افزایش برداشت از سفرههای زیرزمینی موجب تشدید وضعیت ناپایدار آبی و خشکی حوضه گردیده است.
منابع مشابه
تحلیل «منابع و مصارف» و «ناپایداری منابع آب» در حوضه آبریز زایندهرود
حوضه آبریز زایندهرود در منطقه مرکزی ایران از مناطق دارای مسئله ناپایداری منابعآب است. در این پژوهش منابع و مصارف آب‌های سطحی و زیرزمینی حوضه زایندهرود در ارتباط با ناپایداری منابع آب در حوضه مورد مطالعه قرار می‌گیرد. روش انجام این پژوهش به صورت توصیفی- تحلیلی و با اتکا بر تحلیل داده‌های منابع و مصارف آب میباشد. برای بررسی منابع، تغییرات حجم ذخیره سد زای...
متن کاملنقش مدیریت منابع آب در کنترل تغییرات کمی و کیفی منابع آب ناشی از تغییرات اقلیمی حوضه آبریز تالاب زریوار
تالاب‌ها دارای خاک‌های اشباع از آب، شرایط بی‌هوازی و گیاهان و حیوانات آدابته شده با محیط‌های مرطوب هستند. در سال‌های اخیر، رشد بیش‌ازحد شهرنشینی موجب نزول وضعیت کیفی و کمی تالاب‌ها شده است. تنزل عملکرد تالاب منجر به تخریب زیستگاه‌ها، کاهش تنوع زیستی و خشکی اقلیم می‌گردد. هدف این پژوهش بررسی نقش مدیریت منابع آب در کنترل تغییرات کمی و کیفی منابع آب ناشی از تغییرات اقلیمی در حوضه‌ی آبریز تالاب زری...
متن کاملارتباط کاربری اراضی و کیفیت منابع آب زیرزمینی استان چهارمحال‌وبختیاری
آب زیرزمینى اصلی‌ترین منبع آب شرب در اکثر شهرها و روستاهاى ایران میباشد و نیترات و فسفات بهعنوان یکی از شایع‌ترین آلودگی‌های آب زیرزمینى در ایران سلامت مردم را تهدید می‌کند. این تحقیق با هدف تأثیر کاربری اراضی بر کیفیت آب شرب استان چهارمحال‌وبختیاری انجام شد. به این منظور تعداد 132 نمونه آب از 132 حلقه چاه در نقاط مختلف استان که برای تأمین آب آشامیدنی استفاده می‌شود تهیه شد و غلظت نیترات و ف...
متن کاملارزیابی سناریوهای مختلف مدیریت منابع آب دشت تالار با استفاده از مدلسازی آب زیرزمینی و سیستم‌های یکپارچه منابع آب
آب‌های زیرزمینی بهعنوان یکی از منابع مهم و عمده تامین آب شرب و کشاورزی بهویژه در مناطق شمال کشور مطرح میباشد. همچنین افزایش فاصله بین عرضه و تقاضا، توجه جدی به مبانی تخصیص بهینه آب را اجتناب‌ناپذیر نموده و مدیریت عرضه و تقاضای آب را ضروری مینماید. بنابراین شناخت عوامل مهم تغذیه و تخلیه آب زیرزمینی از فاکتورهای اساسی در مدیریت صحیح جامع منابع آب از جمله بخش کشاورزی میباشد. در این پژوهش از م...
متن کاملمدیریت بهینه منابع آب زیرزمینی جزیره کیش: تحلیل حساسیت راهبردهای بهینه نسبت به تغییرات محیطی مختلف
آب‌های زیرزمینی در مناطق ساحلی، یکی از منابع اصلی آب شیرین محسوب می‌شوند به‌طوری که حفاظت این منابع از خطر پیشروی آب شور بر اساس یک الگوی مدیریتی بهینه، یک اولویت است. برای این منظور، می‌توان از مدل‌های تصمیم‌گیری برای تعیین راهبردهای مدیریتی بهینه استفاده نمود. آثار تغییرات محیطی بر روی منابع آب زیرزمینی در این مطالعه مورد بررسی قرار گرفت. به‌منظور تحقق این هدف، مدل تلفیقی شبیه‌سازی</...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 5 شماره 4
صفحات 15- 24
تاریخ انتشار 2019-02
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
کلمات کلیدی برای این مقاله ارائه نشده است
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023