تحلیل تفسیری سیر نزول آیات حجاب

نویسندگان

  • بیاتی, مهدی حوزه علمیه قم
  • شریفی, محمد دانشگاه مازندران
  • ملامیرزائی, محمدحسین حوزه علمیه قم
چکیده مقاله:

حجاب، با وجود اهمیّت بسیارش، در اسلام اصالت ندارد؛ بلکه امر اصیل، عفاف و خودکنترلی است؛ زیرا اگر عفاف نباشد حجاب نیز کارکرد خود را از دست خواهد داد. نتیجه این پژوهش گویای این است که مهندسیِ تحقّق حجاب در جامعه، مبتنی بر نظریه حریم جنسی است که  بر اساس آن، همّت اصلی بر ایجاد حریم حداکثری بین دو جنسِ زن و مرد، در تمامیِ ساحت‌‌های زندگی می‌باشد که در هر ساحتی حریمی متناسب با آن و براساس اقتضاء و واقعیت‌‌های زندگیِ بشری تعریف می‌شود که حجاب شرعی یکی از همین حریم‌‌‌ها برای ساحتِ تعاملات اجتماعی در فضای اختلاط است. خدای متعال در این سیر نزول، نظام هنجاری‌ای را شکل می‌دهد که ازجمله مهمترین شاخصه‌هایش، ارزش بودنِ ارتباطِ حداقلی با جنس مخالف به‌عنوان یک گزاره ایده‌آل است و حجاب در این ساختار هنجاری، تنها قطعه‌ای از پازل است و خودِ آن محوریت ندارد. عقبه این ساختار هنجاری مبتنی بر تحکیم روحیه عفّت‌مئابی است. التزام عملی به این ساختارِ هنجاری باید از طبقه حاکم بر جامعه شروع شود تا سایر اقشار مردم نیز خود را ملتزم بدانند و رویکرد آن کاملاً فرهنگی و به‌دور از تنش‌‌های امنیتی باشد و در مدلِ مهندسی اسلام در امر حجاب، مردان به‌عنوان سرپرست خانواده‌‌ها مسئول مدیریّت و نظارت بر این مهم هستند.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

دگراندیشان عرب و اسباب نزول آیات حجاب

در این نوشتار قرائت های دگراندیشان عرب و استواری این قرائت ها بر اسباب نزول آیات حجاب به بحث و بررسی گذاشته شده است.  در متون تفسیری، روایی و تاریخی شیعه و اهل سنت هفت سبب نزول برای آیه پنجاه و سوم سوره احزاب آمده است. جابری، مرنیسی و عشماوی بر اساس اسباب نزول آیه شریفه، حجاب در عبارت «فسئلوهن من وراء حجاب» (احزاب/53) را حجاب اصطلاحی نمی شناسند و حکم حجاب را ویژه همسران پیامبر (ص) می دانند و از...

متن کامل

تأثیر شأن نزول در برداشت‌های فقهی- تفسیری از آیات ازدواج

از جمله تحقیقات مؤثر در زمینۀ شأن نزول و فقه، بررسی تأثیر شأن نزول آیات قرآن در برداشت‌های فقهی است. نگارنده در این مقاله به دنبال آن است که به بررسی تأثیر شأن نزول در برداشت‌های فقهی در محدودۀ آیات ازدواج از دیدگاه فریقین بپردازد.  شأن نزول می‌تواند مصادیق احکام کلی در آیات را مشخص نماید. از جملۀ تأثیرات شأن نزول در برداشت‌های فقهی عبارت است از: درک تناسب میان احکام موجود در آیات قرآن، تبیین ...

متن کامل

نهادینه‌سازی فرهنگ نماز بر اساس سیر نزول آیات

از جمله موضوعاتی که از اولین سوره نازل شده بر پیامبر تا اواخر نزول آیات پیوسته به آن پرداخته شده بحث نماز است. قرآن برپایی نماز را یکی از صفات مؤمنان برمی‌شمرد. با توجه به مشرک بودن مردم عربستان، آیات باید هماهنگ با حال مخاطبانش به ترتیبی نازل می‌شد که بتواند بیشترین تأثیر را بگذارد و به صورت یک فرهنگ نهادینه شود. این پرسش مطرح است که قرآن برای نهادینه ساختن نماز چه شیوه‌ای را به کار برده و چگو...

متن کامل

بررسی دیدگاههای تفسیری آیات حجاب و مجرمانه بودن عدم رعایت حجاب شرعی

پوشش شرعی یا حجاب یکی از احکام الهی است؛ آیات و روایات بسیاری به اهمیت و وجوب پوشش شرعی برای مکلفین در برابر نامحرم اشاره دارند.ایات حجاب که در پنج مرحله نازل شده است یکی از اساسی ترین موضوعات اخلاقی، فقهی و اعتقادی را تبیین می کند، باید پذیرفت مراعات یا عدم مراعات پوشش اسلامی، سهم بسزایی در سلامت یا انحطاط افراد جامعه اسلامی دارد، ولی سوگمندانه این واجب الهی امروز دستخوش طعن ها، انتقادات و کژف...

متن کامل

چیستی حجاب اسلامی معناشناسی حجاب از منظر آیات حجاب

واژه حجاب در لغت معانی مختلفی دارد که پرده، حایل، مانع و تحت پوشش لباس واقع شدن از جمله آنها است و در اصطلاح، عبارت است از پوشش خاصی که سر و گردن و قسمت برآمدگی‌های اندام زن را می‌پوشاند و نیز زیورآلات او را طبق موازین اسلامی، مستور می‌دارد، چیزی که در جهت تقویت عفت، پارسایی انسان و تربیت جامعه بر مبنای وَحیانی تأکید دارد و سعادت‌مندی و کمال انسان‌ها منوط به پای‌بندی و رعایت آن است. هم‌چنین به ا...

متن کامل

قرائت‌های نو از آیات حجاب

این نوشتار با هدف عرضه قرائت های نو از آیات حجاب و نقد و بررسی آنها به سامان رسیده است. قرائت محمد عابد الجابری، محمد شحرور، محمد سعید القدال، محمد سعید العشماوی، عبدالفتّاح عبدالقادر و احمد عقیله، در این پژوهش عرضه شده است. مستندات اصلی این دگراندیشان در قرائت های نو عبارتند از: 1- عرف و عادت عرب جاهلی 2- علت حکم 3- واژگان و جملات آیات 4- اسباب نزول 5- آیات قرآن مجموع آیاتی که در این نوشتار به ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 9  شماره 36

صفحات  83- 102

تاریخ انتشار 2019-01

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

کلمات کلیدی

کلمات کلیدی برای این مقاله ارائه نشده است

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023