تحلیل خاطره‌نوشتۀ نورالدّین پسر ایران از منظر عنصر شخصیّت

کتاب نورالدّین پسر ایران، خاطره‌نوشته‌‌ای از دوران دفاع مقدّس است که با توجّه به ویژگی‌هایش، در حوزۀ ادبیّات داستانی قرار می‌گیرد. از آنجا که یکی از عناصر کلیدی و بسیار تعیین‌کننده در داستان‌نویسی امروزی، پرداختن به شخصیّت و شخصیّت‌پردازی است، در نوشتار حاضر به مقولۀ شخصیّت در کتاب یادشده می‌پردازیم. مسئلۀ اصلی پژوهش یافتن و دسته‌بندی ویژگی‌های شخصیّت‌پردازی در این کتاب است. نتایج این بررسی نشان می‌دهد، در کتاب نورالدّین پسر ایران تاحدودی محور داستان حول شخصیّت اصلی می‌چرخد و شخصیّت‌های فرعی در جهت کمک به پیشبرد شخصیّت اصلی نقش ایفا می‌کنند و داستان را پیش می‌برند. نویسنده بیشتر از شیوۀ گزارشی استفاده کرده ‌است و در معرّفی شخصیّت اصلی داستان از روش نمایشی بهره برده است. شخصیّت اصلی کتاب، ایستاست؛ امّا در شکل‌گیری برخی از شخصیّت‌ها شاهد تحوّل و پویایی هستیم. نویسنده به دو شیوۀ مستقیم و غیرمستقیم به توصیف شخصیّت‌ها می‌پردازد. عمدۀ شخصیّت‌پردازی کتاب، به روش مستقیم است. در مواردی نیز نویسنده از روش غیر مستقیم سود جسته است؛ از جمله از طریق گفتگو، جریان سیّال ذهن، عمل و رفتار (نمایش)، توصیف ظاهر و نام شهرهای مختلف، به شخصیّت‌پردازی دست زده است؛ همچنین او با استفاده از زاویۀ دید و زمان و مکان به پردازش شخصیّت‌های کتاب اقدام کرده است. در این کتاب، شخصیّت‌ها به دو صورت بیرونی و درونی نمود یافته‌اند.