تحلیل ساختاری رمان اهل غرق

چکیده رمان «اهل غرق» نوشتة منیرو روانی‌پور از برجسته‌ترین آثار ادبی است که به شیوة رئالیسم جادویی نگاشته شده است. در این جستار، رمان «اهل غرق» را بر اساس نظریّة ساختاری تودوروف بررسی کرده‌ایم تا ضمن استخراج پی‌رفت‌ها و گزاره‌های داستان به پیوند طرح رمان با ژرف‌ساخت آن دست یابیم. طرح دوبُنی رئالیسم جادویی در رمان «اهل غرق» بر مبنای دو روایت کلّی واقع‌گرایی و جادویی شکل گرفته است. این طرح دوبُنی در ساختار روایت رمان نمایان است. داستان با یک پی‌رفت جادویی شروع می‌شود و با یک پی‌رفت واقع‌گرایی پایان می‌یابد. روایت جادویی از 43 پی‌رفت و روایت واقع‌گرایی از 92 پی‌رفت تشکیل شده است. پی‌رفت‌های داستان به شیوة زنجیره‌ای و درونه‌گیری با هم ترکیب شده‌اند. استفادة نویسنده از شیوة رئالیسم جادویی به سبب امکان جمع متّضادها در این شیوه است تا بتواند با بیان متناقض‌نما، عشق و سیاست را با هم ترکیب کند تا در پرتو این ترکیب نشان دهد چه میزان از دعویی‌های عاشقانه مبتنی بر انگاشت‌های سیاسی است، همچنان‌که تدبیر‌های سیاسی بر اساس عشق و عدم تأمّل استوار است و نتوانسته‌ایم به سیاست با نگاه انتقادی مواجه شویم. نویسنده با این طرح،‌ گذشته و آینده را به هم می‌پیوندد و ضمن نقد سیاست‌های کهن، ‌استعمار نو و مجریان آن، ختم گذشته و ضرورت دگرگونی را نشان می‌دهد.