تحلیل ساختار تشبیه و تأثیر آن در دیوان کلیم کاشانی

تشبیه یکی از پایه‌های اساسی علم بیان است که به عنوان هستة اصلی، محوری و مرکزی اغلب خیال‌های شاعرانه، زبان خبر را به زبان هنر و ادب مبدّل می‌سازد. خلّاق‌المعانی ثانی -کلیم کاشانی- شاعر قرن یازدهم و از نمایندگان مشهور سبک هندی است که با استفاده از عنصر تشبیه، تصاویری مخیّل و بکر خلق کرده است. در این پژوهش توصیفی- تحلیلی، تشبیهات دیوان کلیم از نظر ارکان، ساختمان و شکل مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. نتیجه حاکی از آن است که ذکر تشبیهات مرکب، وجه‌شبه‌های دوگانه، مشبه‌به‌های بکر و همچنین اشکال مختلف تشبیه از جمله تشبیه تمثیل، ملفوف و مفروق و در نهایت بسامد بالای تشبیهات گسترده، تصاویر تشبیهات را از حالت کلیشه‌ای و ابتذال درآورده و موجب تعدد و تنوع صور تشبیهی –درو از پیچش معنایی و ابهام افراطی رایج در سبک هندی- در شعر کلیم شده و عمق و غنای بیشتری به اشعار او بخشیده است.