تحول معنای واژۀ اَهْل از دورۀ پیشااسلامی تا عصر نزول قرآن کریم

ریشه‌شناسی واژۀ قرآنی ظُلم و بررسی سیر تحول معنایی آن تا عصر نزول قرآن کریم

واژۀ ظلم یکی از پرکاربردترین واژه‌های قرآنی است. عالمان مسلمان در آثار تفسیری وزبان‌شناختی مختلف، تحلیلهای مختلف و احیانا، متناقضی در بارۀ معنای آن بازنموده‌اند. بنا داریم در این مطالعه با کاربرد روش ریشه‌شناسی واژگان ـ که نوعی معناشناسی تاریخی محسوب می‌شود ـ معنای اصلی و ریشه‌ای این واژه را بازشناسیم. بدین منظور، نخست ریشۀ ثنایی این واژه را در زبانهای خانواده حامی ـ سامی بازمی‌کاویم. در مرحلۀ ...

ریشه شناسی واژۀ قرآنی ظُلم و بررسی سیر تحول معنایی آن تا عصر نزول قرآن کریم

واژۀ ظلم یکی از پرکاربردترین واژه های قرآنی است. عالمان مسلمان در آثار تفسیری وزبان شناختی مختلف، تحلیلهای مختلف و احیانا، متناقضی در بارۀ معنای آن بازنموده اند. بنا داریم در این مطالعه با کاربرد روش ریشه شناسی واژگان ـ که نوعی معناشناسی تاریخی محسوب می شود ـ معنای اصلی و ریشه ای این واژه را بازشناسیم. بدین منظور، نخست ریشۀ ثنایی این واژه را در زبانهای خانواده حامی ـ سامی بازمی کاویم. در مرحلۀ ...

قرآن و فرهنگ عصر نزول

مواجهه قرآن با فرهنگ‏ های عصر نزول

نوشتار حاضر از چگونگی مواجهه قرآن با فرهنگ ها و سنت های عصر نزول سخن می گوید. در باور نویسنده، قرآن به چهار روش با فرهنگ زمان نزول مواجهه کرده است: ۱- فرهنگ گزینی ۲- تأیید و تثبیت فرهنگی ۳- فرهنگ زدایی ۴- جایگزینی نویسنده با آوردن نمونه های متعدد به توضیح هر یک از روش های چهارگانه پرداخته و در بخش فرهنگ زدایی از مسائلی چون قاطعیت در نفی عناصر منفی، اقدام های عملی در فرهنگ زدایی، روش های تدریجی،...

سیر تحول تصویر اسب از دورۀ ماد تا دورۀ هخامنشی

بررسی سیر تحول تصویر اسب و شناخت جایگاه اسب به‌لحاظ ساختاری و مفهومی از دورۀ ماد تا دورۀ هخامنشی هدف این پژوهش است. پرسش آن است که اشکال مختلف اسب به‌لحاظ مفهوم، ساختار زیبایی‌شناسی و کارکرد چه جایگاهی در دوره‌های‌ ماد و هخامنشی داشته است. در انجام این تحقیق، تصویر اسب از دست‌ساخته‌های دورۀ ماد تا نقش‌برجسته‌های دورۀ هخامنشی به‌لحاظ هماهنگی زیبایی‌شناسی اسب و تناسبات کاربردی ابزار، نقش تعیین‌کن...

فضای نزول قرآن کریم

فهم درست معنا و مراد قرآن کریم، به امور بسیاری وابسته است. یکی از آنها آشنایی با فضای نزول قرآن؛ اعم از فضای عام قرآن و یا فضای خاص سوره های آن است. به سان هر سخن بشری که مقتضای حال خود را دارد و در شرایط و فضای ویژه ای ایراد شده، آیات و سور قرآن نیز در فضای خاصی نازل شده است. به واقع فضای نزول قرینه پیوست? غیر لفظی آیات و سور است که در فرآیند معنایابی و مرادشناسی هرگز نبایدش از نظر دور داشت. ...