تصویرشناسی زنان در سفرنامة ابن‌بطوطه

نویسندگان

  • احسان قبول استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه فردوسی مشهد
  • زهرا شریعت پناه مربی زبان فارسی، مرکز آموزش زبان فارسی به غیر فارسی‌زبانان دانشگاه فردوسی مشهد
چکیده مقاله:

متون ادبی و تاریخی را می‏توان مهم‏ترین ابزار شناخت سیمای زنان اقوام مختلف در ادوار گذشته دانست و یکی از کارکردهای دانش تصویرشناسی این است که می‏تواند تصاویر زنان را در این متون به صورت منظم و علمی طبقه‏بندی و تحلیل کند. از جمله متون ادبی که سیمای نسبتاً واقعی از زنان ارائه می‏کند سفرنامه‏هاست و یکی از جامع‏ترین این نوع ادبی در قرن هشتم سفرنامة ابن‌بطوطه است. در این مقاله، برآنیم که انواع تصاویر زنان را در این سفرنامه شناسایی و طبقه‏بندی کنیم. بر این اساس، نخست تصویر زنان پنج قوم ترک، مغول، ایران، چین و هند از سه منظر اوصاف ظاهری و آداب پوشش، ازدواج و حضور در فعالیت‏های اجتماعی دسته‏بندی و تحلیل شده‏اند و پس از آن نگرش ارزش‏گذارانة ابن‌بطوطه به هر تصویر بررسی شده است. نتیجة این پژوهش ضمن معرفی تصاویری جدید از زنان اقوام مذکور در سفرنامة ابن‌بطوطه تأیید این فرضیه است که پیش‏فرض‏های مذهبی ابن‏بطوطه در نگرش ارزشی وی نسبت به زنان اقوام مختلف تأثیرگذار بوده است که به ترتیب در اقوام ترک و مغول، ایران و هند و چین خود را نشان می‌دهد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

تصویرشناسی زنان در سفرنامۀ ابن‌فضلان

تصویرشناسی یکی از شاخه‌های ادبیات تطبیقی است که از رهگذر آثار ادبی به شناسایی ویژگی‌ها و نگرش‌های اقوام و ملل دیگر می‌پردازد. شناسایی تصویر زنان اقوام و کشورها از منظر یک شاعر یا نویسندة خارجی از موضوعات دانش تصویرشناسی است که نقش مهمی در شناخت جایگاه، علایق و نگرش به زنان آن جوامع دارد. در این مقاله برآنیم که انواع تصاویر زنان را در سفرنامة ابن‌فضلان شناسایی کنیم. این سفرنامه از نخستین آثار به...

متن کامل

تصویرشناسی فرهنگی ایرانیان در آیینۀ سفرنامه پولاک

تصویرشناسی، تلاشی است برای شناخت دقیق و بهتر قضاوت دیگران دربارۀ خود و نیز کنار زدن لایه‌هایی از متن و فهم واقعیت‌ها یا تحریف‌ها، دیگر‌سازی‌ها، و دریافت‌های خاصی که درک اثر ادبی را به‌عنوان جلوه‌گاه اندیشه‌‌ها و برداشت‌های ذهنی نویسنده برای مخاطب ممکن می‌سازد. هدف این مقاله، تبیین تاریخی‌ـ‌فرهنگی تصویر‌هایی است که ادوارد ‌پولاک، سفرنامه‌نویس آلمانی، از سبک زندگی، اوضاع معیشتی، آداب‌و‌رسوم، سنت‌...

متن کامل

تصویرشناسی دیگران در اشعار میرزادۀ عشقی

تعامل و تفاهم علمی و فرهنگی میان ایرانیان و یونانیان از حدود سال پانصد قبل از میلاد فراهم شد و تا سده‌های چهار و پنج هجری (ده‌ ‌یازده میلادی) ادامه داشت. در این مدت، عناصر فرهنگی و اندیشگانی دو ملت، در ادبیات و فرهنگ یکدیگر نفوذ یافت؛ یونانی‌ها از دانش پزشکی ایرانیان بهره‌ها بردند و ایرانیان هم از فلسفۀ یونان. مطالعه در شخصیت، اقوال و احوال «دیوژن» نشان‌ می‌دهد که او در قلمرو فرهنگ و ادب ایران ...

متن کامل

استروتیپها از منظر تصویرشناسی

le stéréotype est le sujet de plusieurs sciences et approches. il est aussi l’élément le plus important de l’imagerie sociale et figée. cet article l’étudie comme un élément de l’imagologie. l’imagologie est une branche de la littérature comparée. par les stéréotypes, les comparatistes traitent l’image de l’autre dans le miroir littéraire d’une culture. en effet, une partie considérable de l’im...

متن کامل

تصویرشناسی سیمای شرق و غرب در شعر شوقی و بهار

چکیده شوقی و بهار دو شاعر برجستۀ ادبیّات معاصر پارسی و عربی، در شرایط مشابهی چون هم­زمان بودن، مسلمان بودن، زندگی در شرایط استبداد سیاسی، درگیری با کشورهای استعمارگر، آزادی­خواهی، داشتن مبارزات انقلابی و تحمّل تبعید، زندان و... از نظر فکری و ادبی نزدیکی فراوانی به یکدیگر یافته­اند. بررسی تطبیقی اشعار این دو شاعر، نشان­دهندۀ آن است که مضامینی هم­چون: ملّی­گرایی، تقابل شرق و غرب، جنگ، زن، آزادی، عل...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 10  شماره 4

صفحات  595- 612

تاریخ انتشار 2018-12-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023