تعیین شاخص مناسب فرسایندگی باران در اقلیم خشک سرد مرکزی ایران، مطالعه موردی: ایستگاه تحقیقات مرتع نیر-یزد

نویسندگان

  • جلال برخورداری مربی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی یزد
  • محمدباقر صمدی مربی، مرکز علمی-کاربردی جهاد کشاورزی ملاصدرا
  • منیرالسادات طباطبایی‌زاده مربی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی یزد
چکیده مقاله:

فرسایندگی باران یکی از مهم­‌ترین عوامل در فرسایش خاک می­‌باشد. این عامل معمولا در قالب شاخص­‌های فرسایندگی که مبتنی بر خصوصیات بارندگی است، بیان می­‌شود. در این پژوهش پس از احداث 12 کرت رواناب و رسوب در ایستگاه تحقیقات مرتع نیر در استان یزد، مقادیر رواناب و رسوب هر یک از کرت­‌ها در 12 واقعه بارش که منجر به ایجاد رواناب و تلفات خاک شده بودند، پایش و اندازه‌­گیری شدند. اطلاعات شدت و مقدار رگبارها نیز با استفاده از باران­‌نگار دیجیتالی واقع در محل ایستگاه، ثبت و مورد استفاده واقع شدند. سپس، با توجه به مرور منابع گسترده در سطح جهان، نهایتاً 61 شاخص فرسایندگی باران شناسایی شدند. پس از استخراج عوامل مورد نیاز، مقادیر هر یک از شاخص‌­های فرسایندگی باران برای هر یک از رگبارها تعیین شدند. در ادامه جهت تعیین بهترین شاخص فرسایندگی باران، همبستگی بین هر یک از شاخص‌­ها و مقادیر تلفات خاک تعیین شد. نتیجه حاکی از آن بود که در منطقه مورد مطالعه شاخص­‌های فرسایندگی باران به‌­ترتیب RI60 ،RPI302 ،RPI602 ،PI302 ،PI602  با ضرایب همبستگی 0.730، 0.713، 0.703، 0.694 و 0.664، بالاترین مقدار همبستگی را با مقادیر تلفات خاک داشتند. به­‌طور کلی، در این شرایط اقلیمی، غلبه شاخص‌­های مبتنی بر شدت بارش که به‌­صورت حاصل­­‌ضرب مقدار کل بارش در مربع بیشینه شدت­‌های 60 و 30 دقیقه­‌ای بارش، نسبت به سایر شاخص­‌های مورد مطالعه مشاهده می­‌شود.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

تعیین شاخص فرسایندگی مناسب باران در اقلیم نیمه‌خشک ‏سرد ایران، مطالعه موردی: استان کرمانشاه

خاک یکی از عناصر چهارگانه حیات و یکی از مهم‌ترین مولفه‌ها در فرآیند تولید محصولات زراعی، مرتعی و جنگلی محسوب می‌شود. فرسایش خاک، حاصل‌خیزی اراضی بالادست را تحت‌تاثیر قرار داده و به‌طور غیر‌مستقیم، اراضی پایین دست را نیز دچار آسیب می‌نماید. در یک نگاه جهانی نسبت به پدیده فرسایش و رسوب‌گذاری، بیش از 50 % از اراضی مرتعی دنیا و در حدود 80 % از زمین‌های کشاورزی به‌طور معنی‌دار و قابل توجهی دچار فرسا...

متن کامل

تعیین شاخص مناسب فرسایندگی باران در دو اقلیم نیمه‌خشک و خیلی ‌مرطوب، حوزه آبخیز خزر

Rainfall erosivity force as on important factor in soil erosion and sediment yield has been introduced in different indexes. The objective of this study was to determine suitable rainfall erosivity indices for two climates of semi-arid in Maravetape and very humid in Sangdeh, both in Khazar watershed, by correlation between rainfall erosivity indices and sediment outflow from erosion plots. F...

متن کامل

تهیه نقشه شاخص مناسب فرسایندگی باران کشور

گاهی از مقدار صحیح فرسایش آبی به‌دلیل نقش آن در توسعه تغییرات سطح زمین و تحت­‌الشعاع قرار دادن پایداری فعالیت‌های کشاورزی در بلند‌مدت حائز اهمیت است. فرسایندگی باران به‌عنوان یکی از مهم‌ترین فاکتورهای تاثیرگذار بر فرسایش آبی خاک مطرح است که در قالب شاخص‌هایی بیان می‌شود. برای کمی نمودن تاثیر عامل فرسایندگی باران در بررسی­‌های مربوط به فرسایش و رسوب، شاخص­‌های مختلفی بر مبنای خصوصیات باران از جم...

متن کامل

تهیه نقشه شاخص مناسب فرسایندگی باران کشور

گاهی از مقدار صحیح فرسایش آبی به دلیل نقش آن در توسعه تغییرات سطح زمین و تحت­ الشعاع قرار دادن پایداری فعالیت های کشاورزی در بلند مدت حائز اهمیت است. فرسایندگی باران به عنوان یکی از مهم ترین فاکتورهای تاثیرگذار بر فرسایش آبی خاک مطرح است که در قالب شاخص هایی بیان می شود. برای کمی نمودن تاثیر عامل فرسایندگی باران در بررسی­ های مربوط به فرسایش و رسوب، شاخص­ های مختلفی بر مبنای خصوصیات باران از جم...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 7  شماره 2

صفحات  136- 144

تاریخ انتشار 2015-07-23

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

کلمات کلیدی

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023