تعیین نیازهای اطلاعاتی و رفتار اطلاع یابی دانش پژوهان حوزه علمیه خراسان رضوی با رویکرد شبکه عصبی

هدف: پژوهش حاضر تعیین رفتار اطلاع‌یابی دانش‌پژوهان سطح چهار حوزه‌های علمیه خراسان رضوی با استفاده از شبکه عصبی می‌باشد. روش‌شناسی: پژوهش حاضر از نوع کاربردی و به روش پیمایشی- توصیفی است که با رویکرد کمی و با استفاده از شبکه عصبی، انجام شده است. ابزار این پژوهش پرسشنامه‌ای متناسب با رفتار اطلاع‌یابی دانش‌پژوهان سطح چهارحوزه‌‌های علمیه استان خراسان رضوی است که بین نمونه‌ای از دانش‌پژوهان مدارس عالی علمیه نواب، آیت‌اله خویی و نرجس توزیع شده است. پس از جمع آوری داده‌ها، شبکه عصبی به منظور خوشه‌بندی داده‌ها انتخاب شد و با استفاده از نرم‌افزار Matlab 14، دانش‌پژوهان بر اساس مؤلفه‌های اصلی پژوهش (هدف و انگیزه اطلاع‌یابی، مهارت اطلاع‌یابی، راه‌های اطلاع‌یابی) خوشه‌بندی شدند. سپس با حذف هر یک از زیرمؤلفه‌های مؤلفه اصلی پژوهش، مؤثرترین و کم‌اثرترین گزینه در رفتار اطلاع‌یابی آنان تعیین شد. یافته‌ها: با انجام خوشه‌بندی با استفاده از شبکه عصبی خودسازمان‌ده، مؤثرترین مؤلفه در هدف و انگیزه اطلاع‌یابی دانش‌پژوهان حوزه انجام فعالیت‌های پژوهشی، فرهنگی و مذهبی و کم‌اثرترین مولفه کسب وجهه علمی و رقابت با هم‌ترازان تعیین شد. مهم‌ترین مؤلفه در مهارت اطلاع‌یابی آگاهی از نیاز اطلاعاتی خود و کم‌اثرترین مؤلفه مشاهده نشد. مؤثرترین راه دسترسی به اطلاعات ، استفاده از منابع چاپی  و کم‌اثرترین راه خرید منابع می‌باشد. نتیجه‌گیری: با توجه به هدف و یافته‌های پژوهش حاضر، با تعیین رفتارهای اطلاعاتی که از نیازهای اطلاعاتی سرچشمه می گیرد، تهیه و تدارک منابع مورد نیاز دانش‌پژوهان در حوزه، از تمهیداتی است که لازم است برای رفع نیازهای اطلاعاتی آنان انجام شود و زمینه تصمیم‌گیری اطلاعات‌گرا برای مدیران کتابخانه‌ها فراهم می‌شود.