تغییرات اسانس سرشاخه های آویشن کوهی (Thymus kotschyanus Boiss. & Hohen.) در مراحل مختلف رشد

آویشن کوهی (Thymus kotschyanus Boiss. & Hohen.) یکی از گیاهان دارویی بومی ایران است که در مناطق وسیعی از مازندران، گیلان، آذربایجان، کردستان و تهران می روید. در این پژوهش، تغییرات کمّی و کیفی اسانس سرشاخه گیاه آویشن کوهی در مراحل مختلف رشد شامل مراحل رویشی، ابتدای گل دهی و گل دهی کامل بررسی شد. سرشاخه خشک شده در سایه با روش تقطیر با آب با استفاده از دستگاه کلونجر اسانس گیری شد. اسانس های حاصل به وسیله دستگاه های GC و GC/MS تجزیه و تحلیل شد. بیشترین مقدار اسانس در سر شاخه در مرحله گل دهی (5/3 درصد) مشاهده شد. در اسانس سرشاخه ها در مراحل رویشی، ابتدای گل دهی و گل دهی کامل، به ترتیب، 21، 25 و 19 ترکیب، شناسایی شد. ترکیبات عمده در اسانس سرشاخه ها در مراحل مختلف، مشترک و شامل کارواکرول، سابینن هیدرات، 1-8 سینئول، پارا- سایمن و بورنئول بودند. نتایج نشان داد که اسانس سرشاخه های kotschyanus Thymusسرشار از منوترپن ها بود (19 ترکیب) و 48/95، 26/95 و 69/90 از کل ترکیبات شناسایی شده به ترتیب، در مراحل رویشی، ابتدای گل دهی و گل دهی کامل را تشکیل می دادند.