تغییرات کمی و مقایسه آماری شاخص‌های هیدرولوژیک جریان رودخانه‌ای بعد از احداث سد یامچی اردبیل

نویسندگان

  • خدیجه حاجی دانشجوی دکتری، گروه علوم و مهندسی آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تربیت مدرس، نور، ایران
  • رئوف مصطفی‌زاده دانشیار، گروه منابع طبیعی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل
  • لیلا محمدی راد دانشجوی کارشناسی‌ارشد، گروه ژئومورفولوژی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
چکیده مقاله:

هدف از این پژوهش تجزیه و تحلیل تغییرات کمی و مقایسه آماری شاخص­های هیدرولوژیکی جریان رودخانه­ای در اثر ساخت سد یامچی در ایستگاه­های آب­یابی بالادست و پایین دست در طی دوره 2004-2013 در استان اردبیل بود. برای این منظور، منحنی طول جریان (FDC) و 30 شاخص هیدرولوژیکی در ایستگاه­های بالادست و پایین­دست سد یامچی محاسبه شد. تجزیه و تحلیل آماری هر یک از شاخص­ها با استفاده از آزمون­های t زوجی و آنالیز FDC محاسبه شد. با توجه به نتایج، میانگین دبی پرآبی در ایستگاه های نیر (بالادست) و پله الماس (پایین دست) برای محاسبه برابر 43/1 و m3/s 73/0 محاسبه شده است که نشان دهنده تفاوت معنی داری بین این ایستگاه ها از نظر دبی پرآبی نیست. بنابراین، دبی بیشینه و کمینه و آهنگ دبی 5، 85 ، 90 ، 95 و احتمال  Q90/Q50، شیب، انحراف معیار و شاخص خط از نظر تأثیر ساخت سد اختلاف معنی داری داشت و میانگین دبی کاهش یافته است. علاوه بر این، شاخص های تخلیه صفر، صفر درصد، جریان کم، جریان زیاد، نرمال، میانه، نما، 25، 35، 45، 50، 65، 75، 85% بیش از حد و تخلیه  Q90/Q50اختلاف معنی­داری را نشان داد. نتایج نشان داد که تخلیه رژیم رودخانه در ایستگاه پل-آلماس تحت تأثیر سد یامچی قرار دارد و میانگین تخلیه کاهش یافته است. علاوه بر این، بین شاخص­های هیدرولوژیکی حداقل و حداکثر دبی و FDC در ایستگاه­های مورد مطالعه تفاوت معنی­داری وجود دارد. بنابراین، ارزیابی تغییرات رژیم­های رودخانه­ای، امکان تصمیم گیری مدیریت صحیح را در استفاده از جریان رودخانه فراهم می­کند.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

تغییر شاخص‌های هیدرولوژیک جریان رودخانه بالخلوچای ناشی از تأثیر ترکیبی تغییر مولفه‌های اقلیمی و احداث سد یامچی اردبیل با استفاده از رویکرد دامنه تغییرپذیری

رژیم هیدرولوژیکی رودخانه نیروی محرکه و عامل اصلی پویایی زیست‎بوم آن است و عملیات سد سازی تاثیر قابل‌توجهی بر دبی جریان رودخانه دارد. از این‌رو، هدف اصلی این پژوهش، بررسی تأثیر ترکیبی تغییر مؤلفه‌های اقلیمی و احداث سد یامچی بر دبی جریان رودخانه بالخلوچای اردبیل با استفاده از نرم‌افزار IHA Software 7.1 در دوره‌های قبل از احداث سد (1383-1353) و بعد از احداث سد (1392-1384) می‌باشد. بدین منظور، ابتد...

متن کامل

واکنش خشکسالی هیدرولوژیک در جریان تنظیمی رودخانه تحت تأثیر احداث سد در استان اردبیل

جریان رودخانه‌ای یکی از مهم‌ترین منابع آبی است که برای مصارف مختلف حائز اهمیت بوده و روند تغییرات آن در مدیریت منابع آب ضروری است و از طرفی، جریان رودخانه‌ای توسط سدها، انحرافات، جریان‌های برگشتی و توسعه شهری تحت تأثیر قرار گرفته و منجر به مسائل مختلفی از جمله وقوع خشکسالی، کاهش آبدهی و مسائل زیست‌محیطی می‌شود. هدف تحقیق حاضر، ارزیابی اثر احدات سد یامچی و سد سبلان بر تغییرات رژیم جریان و خشکسال...

متن کامل

تغییرات مورفولوژی رودخانه پلرود در پایین‌دست سد، قبل و بعد از احداث سد در مقیاس کوتاه‌مدت

با احداث سدهای مخزنی مقدار زیادی از رسوبات در پشت آن‌ها ته نشین می­شود. بنابراین آب رها شده از سد بصورت زلال بوده و ظرفیت انتقال رسوب بالایی دارد که باعث فرسایش رودخانه در پایین­دست سد می­شود. در این پژوهش با استفاده از مدل­های ریاضی، تغییرات مورفولوژی رودخانه پلرود در پایاب سد برای یک دوره کوتاه ­مدت پس از احداث سد، پیش­بینی شد. سپس نتایج آن با حالت عدم­ وجود سد مقایسه شد. نتایج نشان داد که در...

متن کامل

مطالعۀ فلور و تنوع جلبک‌های فیتوپلانکتونی سد یامچی، استان اردبیل

چکیده فیتوپلانکتون‌ها تولیدکنندگان اولیه در اکوسیستم‌های آبی و بخشی از پایۀ شبکه‌های غذایی‌اند. سد یامچی روی رودخانۀ بالیخلو (شمال‌غرب ایران) ساخته شده است؛ با‌توجه‌به اینکه تاکنون مطالعه‌ای دربارۀ فیتوپلانکتون‌های این سد انجام نشده است و نظر به اهمیت فیتوپلانکتون‌ها در درک عملکرد زیستی دریاچه‌ها و ردیابی تغییرات آنها، مطالعۀ حاضر با هدف بررسی فلوریستیک فیتوپلانکتون‌های ا...

متن کامل

بررسی تغییرات کمی و کیفی آبخوان میان آب شوشتر بعد از احداث شبکه آبیاری و زهکشی

احداث شبکه های آبیاری و زهکشی بر کیفیت و کمیت آبهای زیرزمینی تاثیر گذار هستند. در این تحقیق تغییرات کمی و کیفی آبخوان دشت میان آب شوشتر بعد از احداث شبکه آبیاری و زهکشی بررسی گردید. ابتدا با بررسی هیدروگراف سالانه دشت، تغییرات حجم ذخیره ای مخزن آب زیرزمینی طی سال های آبی قبل و بعد از اجرا شبکه آبیاری و زهکشی ارزیابی شد. طی 3 سال آبی 85-84 تا 88-87، 4/6 میلیون متر مکعب از حجم ذخیره مخزن آب زیرزم...

متن کامل

اثر احداث سد بر تغییرات شاخص‌های جریان سیلاب و کم‌آبی در جنوب دریاچه ارومیه

 رودخانه‌ها از اشکال پویای طبیعت هستند که در مقاطع زمانی ویژه و در مکان‌های مختلف، در رابطه با عوامل محیطی، ویژگی‌های متفاوتی از خود نشان می‌دهند.سدها از جمله مهم‌ترین ساختارهای دست‌ساز انسانی در طول رودخانه هستند که می‌توانند تغییرات عمده‌ای را در رودخانه و در نهایت در کل حوضه زهکشی، پدید آورند. از این‌رو هدف پژوهش حاضر، بررسی آماری می...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 6  شماره 2

صفحات  107- 121

تاریخ انتشار 2020-07-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023