تغییر ویژگی‌های ژئوشیمیایی گذر دونین-کربنیفر در برش لب‌نسار، شمال دامغان

نویسندگان

  • حسین مصدق دانشیار، دانشکده علوم زمین، دانشگاه دامغان، دامغان، ایران
  • نادر تقی‌پور استادیار، دانشکده علوم‌زمین، دانشگاه دامغان، دامغان، ایران
  • کاوه محمدی کارشناسی‌ارشد، دانشکده علوم‌زمین، دانشگاه دامغان، دامغان، ایران
چکیده مقاله:

در گذر دونین- کربنیفر به دلیل تغییر شرایط محیطی ( بالاآمدن جهانی سطح آب و رخداد زیستی هنگنبرگ)، تغییرات ژئوشیمیایی در غلظت عناصر رخ داده‌است که برخی از آنها به عنوان ردیاب شاخص برای شناسایی منشأ رسوبات و همچنین بررسی نوسانات سطح آب به‌کار می‌روند. در این گذر تغییرات  Srبا تغییرات سطح آب رابطه عکس و با مقدار نهشته‌شدن رسوبات رابطه مستقیم دارد. عناصر راهنما مانند Al, Ca, Mg, Mn, Fe, Sr معرف شرایط محیط رسوب‌گذاری مرز دونین-کربنیفر بوده و تغییرات آنها به دلیل تأثیرات درونی و بیرونی محیط اعم از pH, Eh و آب و هوا و ... است. مطالعه پیش رو به بررسی نحوه تغییرات عنصری در مرز دونین- کربنیفر(سازندهای خوش‌ییلاق و مبارک) در برش لب‌نسار پرداخته است. تغییرات عنصری در پوسته براکیوپودها و رسوبات دربرگیرنده در محدوده مرز دونین- کربنیفر روند مشابهی دارند که گویای برجا بودن نمونه‌های فسیلی برداشت‌شده در منطقه بوده  و محیط زندگی موجودات یاد شده و محیط رسوب‌گذاری رسوبات دربرگیرنده آنها دریایی نیمه‌بسته تا باز با شرایط احیایی در نظر گرفته شده‌است. شیل‌های سیاه در این گذر، دارای مقدار عناصر خاکی کمیاب سبک بیشتری نسبت به عناصر خاکی کمیاب سنگین هستند که تأییدی بر منشأ قاره‌ای آنهاست. تغییرات عناصری همچون منگنز، آهن، سدیم و ...در مرز دونین-کربنیفر اشاره به کم‌منیزیم بودن کلسیت در پوسته فسیل‌ها و رسوبات دربرگیرنده آنها دارد. تغییر مقادیر منگنز و استرانسیم تابع نوسانات سطح آب دریا است که خود بر مقادیر دیگر عناصر همچون آهن، آلومینیم، تیتان، منیزیم، کلسیم، سدیم، پتاسیم و ... تأثیر گذاشته است. مقدار متوسط سدیم در گذر دونین-کربنیفر در برش لب‌نسار نشان‌دهنده شوری متوسط است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

تغییرات دیرینه‌شناختی رسوبات کربنیفر در برش سیمه‌کوه (شمال دامغان) با معرفی 4 زون کنودونتی

در زمان کربنیفر، ایران در حاشیه شمالی گندوانا قرار داشته است. نهشته­های دوره کربنیفر ایران با توالی­های قاره­ای تا دریایی کم ژرفا مشخص می­‌شود. برشسیمه‌کوه در 5 کیلومتری شمال باختر دامغان و در البرز خاوری قرار دارد. سنگ‌های کربنیفر(سازند مبارک) این منطقه متشکل از سنگ‌آهک‌های با ستبرا‌ی مختلف بوده و میان‌لایه‌هایی از شیل نیز در آن دیده می‌شود. ستبرای نهشته‌های کربنیفر در این برش 115 متر است. بخش...

متن کامل

بازوپایان و کنودونت‌های سازند مبارک (کربنیفر پیشین) در برش کلاریز شمال دامغان

بررسی بازوپایان و کنودونت‌های سازند مبارک در برش کلاریز سن تورنزین پیشین تا ویزئن میانی را نشان می‌دهد. گونه‌هایی نظیر  Bispathodus aculeatus aculeatus, Bi. stabilis, Spinocarinifera nigra, Shumardella sp. سن تورنزین پیشین را برای قاعده برش نشان می‌دهند. همچنین سن بخش میانی با یافته‌شدن گونه‌هایی مانند Tomiproductusvaughani, Tomiopsis sp., Polygn...

متن کامل

زیست‌چینه‌نگاری و زیست‌رخساره‌های کنودونتی نهشته‌های دونین پسین- کربنیفر پیشین در برش چلچلی- شمال غرب شاهرود (البرز شرقی)

برش چلچلی در حدود 70کیلومتری شمال غرب شاهرود در مسیر جادة شاهرود- گرگان (توسکستان) و حدود 5کیلومتری شرق روستای چهارباغ برای بررسی گذر دونین- کربنیفر و تغییرات فونای کنودونتی ارزیابی شد. ضخامت رخنمون بررسی‌شده، 397 متر و شامل 182 متر از بخش بالایی سازند خوش ییلاق و 215 متر از سازند مبارک است که درمجموع 11 واحد سنگی تفکیک و تعداد 40 نمونه به وزن حدود 4- 5 کیلوگرم عمدتاً از واحدهای سنگ آهک برداشت ش...

متن کامل

پالئوپالینولوژی و پالئوبیوژئوگرافی سازند جیرود (دونین پسین) در برش کلاریز، شمال خاوری دامغان، البرز مرکزی

سازند جیرود در برش کلاریز، شمال خاوری دامغان، از 220 متر تناوب کنگلومرا، کوارتزیت، ماسه­های قرمز و قهوه­ای در قاعده و در ادامه آهک­های فسیل­دار تیره رنگ با میان لایه­هایی از شیل­های نازک لایه تیره تشکیل شده است. در این محل مجموعه مذکور با ناپیوستگی فرسایشی روی سازند میلا و ظاهراً به صورت تدریجی زیر آهک­های سازند مبارک قرار دارد. پالینومورف­های متنوعی با حفظ­شدگی نسبتاً خوب شامل 13 جنس و 26 گونه ا...

متن کامل

مطالعه سیستماتیک و زیست‌چینه‌نگاری براکیوپودهای کربنیفر زیرین در برش آبرندان؛ ناحیه دامغان

در این پژوهش از 15 برش از خاور تا باختر البرز نمونه‌گیری انجام شد که بهترین برش و کامل‌ترین آنها از نظر غنای ماکروفسیل و میکروفسیل برش آبرندان است. در شمال باختر شهرستان دامغان  54°15’54.9’’E 36°21’12.7’’ N با موقعیت جغرافیایی از 807 نمونه براکیوپود مطالعه شده در طی این مطالعات سیستماتیک 22 گونه و 10 جنس و 5 روخانواده یافت شد که جنس‌ها و گونه‌های یافت است. روش مطالعات سیستماتیک بر اساس کار Will...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 24  شماره 94- چینه شناسی و رسوب شناسی

صفحات  217- 228

تاریخ انتشار 2015-02-20

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023