توجیه‌ناپذیری الحاد ابن‌راوندی؛ مواضع معتزلیان در باب مذهب ابن‌راوندی

نویسنده

چکیده مقاله:

ابن‌راوندی متکلمی از معتزلیان شیعه‌شده‌ در سدۀ سوم هجری بوده که منابع کلامی و رجالی اهل سنت چهرۀ سیاهی از وی ارائه کرده‌اند. خاستگاه عمدۀ این گزارش‌ها به معتزلیان بازمی‌گردد. سؤال مطرح این است که چرا ابن‌راوندی این‌گونه مورد هجمۀ معتزلیان قرار گرفته است؟ آیا گرایش فلسفی و امامی شدن وی از یک‌سو و نوع نقدهای او بر آموزه‌های الهیاتی اعتزال از سوی دیگر در مواضع معتزلیان علیه وی مؤثر بوده است؟ فرضیۀ مطرح این است که علت این اتهامات و انتسابات را باید در تعاملات و تقابلات بین‌مذاهبی و جریان‌های فکری همان دوره بازکاوی کرد. در این مقاله تلاش می‌شود با بررسی و تحلیل گزارش‌های موجود در منابع شیعه و اهل سنت دربارۀ ابن‌راوندی این فرضیه اثبات شود و به این نتیجه دست یابیم که علت تخریب شدید ابن‌راوندی توسط معتزلیان را باید در انتقادهای تند و نسبت‌هایی که وی در دو حوزۀ توحید و عدل به بزرگان معتزلی داده است، در کنار گرایش‌های فلسفی وی رصد کرد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

تحلیل و بررسی دیدگاهها و مواضع در باب "آیه تطهیر"

در این رساله تلاش شده است آیه تطهیر از جهات گوناگون مورد بررسی قرار گیرد. فصل اول رساله کلیات را در برمی گیرد که شامل مقدمه، بیان مسئله، فرضیات ، سوالات اصلی، هدف ها و روش انجام تحقیق است . فصل دوم چگونگی آینده نگری پیامبر در حوزه تعیین مرجعیت فردی و گروهی پس از خود مورد بررسی قرار گرفته است و نحوه پیامبر با گروههای مقابل اسلام بیان شده است . فصل سوم واژه شناسی آیه است که چهار واژه کلید آیه تطه...

15 صفحه اول

آیۀ 81 بقره در تفسیر معتزلیان، اشعریان و امامیان

آیۀ 81 سورۀ بقره دربارۀ عذاب گناهکارانی است که خطا و گناهشان بر جان آنان چیره شود. ویژگی عذاب آنها جاودانه بودن است. از آنجایی که اهل گناه، ممکن است کافر و ممکن است مسلمان باشند، در میان صاحب­نظران و مفسران، دربارۀ ابدی بودن عذاب اهل ایمان به جهت وجود ادلۀ دیگری دایر بر پاداش دایمی داشتن آنها، اختلاف نظر به وجود آمده است. این اختلاف مبتنی بر نوع نگرش هر یک از مفسران و یا گروه­ها دربارۀ تفسیر مت...

متن کامل

بازخوانی مواضع تهمت در شهادت

گرچه روز به روز شهادت به عنوان یکی از ادلّه ی اثبات دعوا در امور حقوقی و کیفری کشورها رنگ می‌بازد و از ارزش آن کاسته می شود، اما حقوق ایران با الهام از منابع اصیل شرعی، همچنان شهادت را معتبر دانسته و ارزش زیادی برای آن قایل است. از طرفی در شرایط شاهد و شهادت سخت گیری می کند تا هر کسی نتواند با استناد به شهود بی اعتبار، محکمه را اغفال نماید. یکی از مهم‌ترین شروطی که هم در فقه مبسوطاً و هم در قانون...

متن کامل

نفقه در مذهب حنفی

نفقه عبارت است از تأمین مخارج شخصی مانند غذا، لباس، مسکن و امثال آن.نفقه در مورد زوجیت و قرابت مطرح می‌شود؛ نفقه در زوجیت، به معنی وجوب پرداخت نفقة زوجه توسط زوج و در قرابت، به معنی وجوب پرداخت نفقة اقارب از ارحام توسط اقارب می‌باشد. برای وجوب نفقة زوجه به کتاب، سنت، اجماع و قیاس استناد شده است.از کتاب به آیة «وعلی المولود له رزقهن و کسوتهن بالمعروف» بقره/ 233.استناد شده که منظور، وجوب نفقة زوج...

متن کامل

مهر در مذهب شافعی

مهر یا صداق مالی است که زن بر اثر ازدواج مالک آن شده و مرد ملزم به پرداخت آن به زن می‌‌شود. در آمیزش به شبهه، نکاح فاسد و از بین بردن بضع زن نیز مهر مطرح می‌گردد. مهری که به موجب عقد ازدواج تعیین شده باشد را مهرالمسمی گویندکه ممکن است عین معین ، عین کلی، منفعت یا عمل باشد. مهرالمسمی لازم است مالیت داشته باشد، منفعت عقلائی مشروع داشته و پاک باشد،مغصوب نباشدو مجهول نباشد.مهری که به موجب قرارداد ت...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 14  شماره 4

صفحات  833- 854

تاریخ انتشار 2017-12-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023