«توسعه» به مثابة هویت گره الگوی پیشرفت در ایران موسی عنبری
نویسندگان: ثبت نشده
چکیده مقاله:
مفهوم «توسعه» تا به حال در رقابت و جدالی ظریف با فرهنگ بوده است، اما به ظاهر خود را فرهنگ‌خواه و آرمان‌گرا نشان داده است. مفهوم هویت بهترین مفهومی است که پرده از این پیکار لطیف برمی‌دارد. در واقع بهترین روزن برای ورود فرهنگی و بومی به توسعة اروپامدار امروزین، برجسته‌سازی چالش توسعه با هویت است. تقریباً همه بدیل‌خواهی‌ها و الگودهی‌های جدید از جمله مفهوم «پیشرفت ایرانی اسلامی» نیز با ایده هویت‌خواهی پا به میدان نهاده‌اند. در مقاله حاضر، ایده «توسعه به مثابة آزادی» توسعه‌ای وابسته به تفکیک‌ها، ترتیبات، مصنوعات و کالاهای نهادی جامعة مدرن تلقی می‌شود که در حال رهایی از هویت است. این توسعة رهایی‌بخش، فراتر از مرزهای اخلاقی و جمعی می‌رود، از این رو بی‌تضمین و مخاطره‌آمیز خواهد بود. هویت، پایدارترین نیرو و انرژی برای بازآفرینی و استحکام پیشرفت است، اما ادبیات «توسعه» این مفهوم را بزرگ‌ترین مانع و انرژی منفی توسعه انگاشته است. این مقاله مدعی است که مهم‌ترین مقوله برای آغاز ادبیات پیشرفت ایرانی اسلامی، مفهوم هویت است. اما هر نوع رویارویی مبهم، شتابزده و غیرتاریخی به مقوله هویت، «الگوی پیشرفت» را به مجموعه‌ای از دست‌افزارها و مصنوعات فنی تقلیل می‌دهد، یعنی همان چیزی که «توسعه» جستجو می‌کند. بیم فن‌زدگی در الگوی پیشرفت ایرانی، باید هشداردهنده باشد، زیرا ما در مسیر توسعه عادت کرده‌ایم که به سرعت به فناوری و مهندسی رضایت دهیم.
منابع مشابه
موانع معرفتی بوم اندیشی توسعه در ایران. موسی عنبری
در ایران با وجود این که با منطق اسلامی به مقابله با مبانی نظریه‌پردازی غربی رفته‌ایم، اما درحرکت از فهم مبانی مفهومی به مبانی فرآیندی و زمینه‌ای توفیق اندک داشته‌ایم. مطالعه توسعه، بافت محور، تاریخی و تجربه‌ای، تفسیری و هویتی است اما در رویکردهای علمی ما، عمدتاً به شاخص‌‌های صوری و منفرد اعم از مبانی، عوامل و کارگزاران توجه کرده‌ایم، نه فرآیند‌‌های کلان جامعه‌شناختی آن. در بینش توسعه، تمرکز ...
متن کاملهنر دایاسپورایی به مثابة عامل هویت سازی جماعتی
امروزه حدود 200 میلیون نفر در حالت مهاجرت در جهان زندگی می کنند که از این رقم بخش اعظم آنها در میان کشورهای جهان سوم در جابه جایی بوده اند و تنها بخش کوچکی به کشورهای توسعه یافته راه می یابند. سیستم جهانی در طول چند دهه اخیر بیش از پیش سبب شده است که مهاجرت و شکل گیری جماعت های ملی خارج از مرزهای ملی، بر اساس سلسله مراتبی از قابلی تها و توانایی ها انجام گیرد که نخبگان را به سوی کشورهای ثروت...
متن کاملایران به مثابة «دیگری» در هویّت ملی عراق
عراق با وجود ریشه‌های تمدنی کهن، کشوری نوپاست که در ابتدای دهة سوم قرن بیستم تأسیس شد. شکل‌گیری هویّت ملی در عراق از ابتدای تأسیس تاکنون با مشکلات و چالش‌های فراوانی روبهرو بوده است؛ یکی از این مشکلات، قرائت قومی از هویّت ملی عراق است که در اکثر قریببهاتفاق سال‌های تأسیس این واحد سیاسی تا سقوط نظام صدام در آوریل 2003م، بر آن سایه افکنده و پس از سقوط نظام صدام بهگونه ای دیگر بر هویّت ملی عراق ت...
متن کاملبرنامة توسعه به مثابة تکنولوژی اجتماعی رویکردی فلسفی
چکیده با پیروزی انقلاب اسلامی ایران انتظار می‌رفت تحولی اساسی، در ماهیت برنامه‌های توسعه پدید آید؛ اما چنین نشد. تحلیل‌های متفاوتی در این زمینه ارائه شده است که داوری دربارة آنها، بدون شناخت عمیق از چیستی برنامة توسعه ممکن نیست. با وجود تأثیرگذاری‌های فراوان برنامة توسعه، در حوزه‌های فرهنگی و اجتماعی، دربارة این موضوع بررسی‌های فلسفی و اخلاقی ناچیزی شده است. در این مقاله، پس از اشاره‌ای اجمال...
متن کاملهنر دایاسپورایی به مثابة عامل هویت سازی جماعتی
امروزه حدود 200 میلیون نفر در حالت مهاجرت در جهان زندگی می کنند که از این رقم بخش اعظم آنها در میان کشورهای جهان سوم در جابه جایی بوده اند و تنها بخش کوچکی به کشورهای توسعه یافته راه می یابند. سیستم جهانی در طول چند دهه اخیر بیش از پیش سبب شده است که مهاجرت و شکل گیری جماعت های ملی خارج از مرزهای ملی، بر اساس سلسله مراتبی از قابلی تها و توانایی ها انجام گیرد که نخبگان را به سوی کشورهای ثروت...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 3 شماره 5
صفحات 9- 36
تاریخ انتشار 2018-01-01
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023