حدود مالکیت خصوصی و عمومی در ایران: نگاهی جامعه‌شناختی
نویسندگان
چکیده مقاله:
مالکیت به ویژه دو مقوله مالکیت و فردی و اجتماعی، از بحث برانگیزترین مفاهیم انسانی است. مالکیت فردی و اجتماعی در جوامع مختلف، ارزش متفاوتی دارند. جوامع غربی و سرمایهداری، برای مالکیت فردی و جوامع سوسیایستی و کمونیستی برای مالکیت اجتماعی ارزش بیشتری قائل هستند. این امر پیامدهای مختلفی برای این جوامع داشته است و ساختار اقتصادی آنها را تحت تاثیر قرار داده است. در جامعه ایران به دلیل تسلط ارزشهای اسلامی، حکومت همواره در تلاش بوده که قوانین مالکیت را مطابق با فقه اسلامی تنظیم کند. در حقوق ایران مالکیت و حدود آن، هم شامل مالکیت عمومی است و هم منافع خصوصی را در بر میگیرد. در این مطالعه، به ابعاد مختلف مالکیت از منظر اجتماعی پرداخته میشود. ارزشهای اسلامی نقش مهمی در وضع حدود مالکیت و پیامدهایی برای جامعه دارند. برخی از مهمترین ارزشهای اسلامی که در تعیین حدود مالکیت اهمیت دارند عبارتند از همبستگی و عدالت. پژوهش حاضر تلاش نمود با اتکا به این ارزشها، پیشنهادهایی در مورد حدود مالکیت در ایران ارائه کند.
منابع مشابه
تاثیر مصلحت عمومی در مالکیت خصوصی
جلب منفعت خصوصی بزرگرترین انگیزه رفتاری انسان است و چون انسان ها ذاتا اجتماعی و وابسته به یکدگیر هستند، ناگزیرند منافع فردی خود را در جمع جستجو کنند درنتیجه، هم زمان با جلب منافع فردی، حیات جمعی خود را نیز حفظ نموده و سامان می دهند. سامان دادن به حیات جمعی در عین حال که امکان عادلانه جلب منفعت را برای همه فراهم می کند، می تواند فعالیت های خصوصی افراد را محدود سازد. زیرا منافع عمومی همیشه با منا...
متن کاملحدود مالکیت عمومی در قانون اساسی
مالکیت کامل ترین حق عینی است که شخص می تواند بر مالی داشته باشد، در حقوق ایران، قانون مالکیت راتعریف نکرده است ، بنظر میرسد مالکیت عبارت از( اختصاص امری مادی یا معنوی ، عین یا منفعت ، مالی یا غیر مالی ، منقول یا غیر منقول ، به نحو مطلق و اصالتاً به شخص یا ملت خاص). برای مالکیت تقسیمات گوناگونی مطرح است که مالکیت عمومی، دولتی و خصوصی در بیان انواع مالکیت قابل بررسی می باشد . اندیشه مالکیت جمعی ری...
15 صفحه اولرویکرد فقهای شورای نگهبان در زمینه‌ی رویارویی مالکیت خصوصی و منفعت عمومی؛ مطالعه‌ی رویه‌ای
شکل‌گیری نظام حقوقی و به‌وجود‌آمدن رابطه‌ی بین دولت و مردم، موجب بروز تعارض میان مالکیت خصوصی و منفعت عمومی شده است. با توجه به اینکه برتری هر یک از مالکیت خصوصی یا منفعت عمومی بر دیگری موجب آسیب و خسارت به دیگری میشود، ترجیح منفعت عمومی بر حقوق مالکان خصوصی و بر عکس نیازمند دلیل است. این نوشتار در پی تبیین رویکرد فقهای شورای نگهبان و ارزیابی سیر تحول نگرش ایشان در مواجهه با مصوباتی است که با...
متن کاملتحدید مالکیت خصوصی در راستای حفظ منافع عمومی
چکیده مالکیت به عنوان کاملترین حقی است که یک فرد می تواند، بر مالی داشته باشد و به واسط این حق هر نوع تصرفی که مایل باشد در مال خود انجام دهد. اما این حق هم مانند سایر حقوق انسانی مطلق و بدون قیدوشرط نمی باشد. بلکه در مسیر زندگی اجتماعی و به تبع خصوصیت زندگی در اجتماع با محدودیت هایی رو به رو گردیده است. این امر در سالیان اخیر و به دلیل افزایش فزاینده جمعیت معنا و مفهوم بیشتری یافته است. انجا...
مشارکت عمومی- خصوصی از منظر قوانین ایران
به‌کارگیری روش مشارکت عمومی- خصوصی در بسیاری از کشورها متداول بوده و در این جهت قوانینی تصویب شده است. در ایران نیز برای اولین بار به روش مشارکت عمومی- خصوصی در بند (ب) مادة 214 قانون برنامة پنجم توسعه تصریح شده، ولی جزئیات آن بیان نشده است. ضوابط تفصیلی‌تری دربارة مشارکت عمومی- خصوصی در قوانین بودجة سال‌های 1391 و 1392 درج شد، ولی به دلیل دائمی‌بودن این نوع مقررات، شورای نگهبان با تکرار این ض...
متن کاملفرایند گذار بانک‌ها از مالکیت دولتی به خصوصی با نظر به دلایل طرفداران دولتی و خصوصی بودن مالکیت در بانک‌ها
Banks are essential and necessary links that function as special intermediaries. The type of banks affects their behavior and performance. Banks privatization has been considered as a pivotal tool along the whole continuum of economic development in many countries within the recent 30 years. This signifies that the state banks enjoy less desirability than private ones. Implicitly speaking, the ...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 11 شماره 41
صفحات 139- 158
تاریخ انتشار 2019-01-21
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023