حسن بن زاهد کرمانی دانشمند کیمیایی سده هشتم هجری و آثار او در کیمیا

نویسندگان

  • رضا کوهکن ندارد
  • یونس فرهمند ندارد
چکیده مقاله:

حسن بن زاهد، مشهور به غریبِ کرمانی از دانشمندان ایرانی است که در نیمه اول سده هشتم هجریزنده بوده است. وی در سال 723 هجری قمری از فضای نامساعد اجتماعی و فرهنگی ایران در زمانحکومت ابوسعیدِ بهادر از ایلخانان مغول به زیر سایه حمایت سلطان محمد بن تُغلُق، دومین پادشاهسلسله تُغلُقشاهیانِ هند پناه برد و آثاری در علم کیمیا تألیف و به آن پادشاه تقدیم نمود. اولین اثر ایننویسنده، کتابی به زبان فارسی با عنوان مفتاحالرموز در 6 باب و 31 فصل است. این کتاب در کلیات ومبانی علم کیمیا و بین سا لهای 723 تا 726 هجری قمری تصنیف شده است. از این دانشمندمسلمان، که متاسفانه تاکنون ناشناخته مانده است، حداقل دو اثر دیگر در علم کیمیا به زبان فارسی برجا مانده است: مقلادالکنوز که جنبه عملی و تجربی آن بیشتر بوده و به شرح فرایندها و آلات و ادواتکیمیاگری پرداخته و رساله مختصری با عنوان منتخب مفتاحالرموز که هرچند مطالب آن تا حدی بهمفتاحالرموز شباهت دارد، اما کتاب مستقلی است

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

تبیین هستی‌شناسانه عالم اوسط در اندیشة کیمیایی حسن بن زاهد کرمانی

تاریخ علم نگرش حال­محور به فلسفة علم، آن را صرفا ناظر بر علوم جدید مانند فیزیک و زیست­شناسی می­پندارد و بخش بزرگی از معرفت بشری مانند کیمیا را که در علم کنونی جایی ندارند، نادیده می­گیرد. این مقاله تلاش دارد با پرهیز از چنین نگرشی، به بررسی هستی­شناسانه ماهیت علم کیمیا نزد حسن بن زاهد کرمانی، کیمیاگر ایرانی سدة هشتم هجری بپردازد. آثار حسن بن زاهد، حاوی ساختاری قوی و اندیشه­ای منسجم در باب کیمیا...

متن کامل

جایگاه تجربه و آزمون در منظومۀ کیمیایی حسن بن زاهد کرمانی

حسن بن زاهد کرمانی کیمیاگر ایرانی سدۀ هشتم هجری است. او در جهان‌بینی کیمیایی خود، کیمیا را علم الهی و علم برتر معرفی کرده و آن را به عرفان و سلوک پیوند زده است؛ در عین حال اتکای مفاهیم و اصول کیمیایی بر تجربه و آزمون در کیمیای او قابل پیگیری است. ما در این مقاله، جایگاه «تجربه» و «آزمون تجربی» را در منظومۀ کیمیایی وی بررسی می‌کنیم. بدین منظور ابتدا دو مفهوم «کیمیای جوّانی» و «کیمیای برّانی» که می...

متن کامل

کیمیا در آثار جابر بن حیان

کیمیا برای جابر معرفت کلی است بنابراین، هدف اصلی کیمیا از نظر وی یافتن راهی برای شناخت عالم و مهم ترین جنبهء این هدف جستجوی حکمت واقعی است. هدف این نوشتار بررسی اجمالی تفکر جابر در زمینهء کیمیا با نگرشی هرمنوتیک است.

متن کامل

زندگی و آثار شاه بن شجاع کرمانی و طبقه‌بندی سخنان او

ابوالفوارس، شاه بن شجاع کرمانی (درگذشته 288ه.ق) شاهزاده‌ای است که از دنیا روی گرداند و به تصوّف روی آورد. او خود را در طریقت به ابوحفص حدّاد (درگذشته 264ه.ق) منسوب کرده و ابوعثمان حیری (درگذشته 298ه.ق)، از بزرگان متصوّفه، از شاگردان وی بوده است. کتاب او، مرآهالحکماء، در گذر زمان از بین رفته؛ امّا در لابه‌لای کتاب‌های صوفیان، خصوصاً تذکره‌ها، پاره‌ای از سخنان او به صورت پراکنده آمده است. بررسی و ریشه...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 8  شماره شماره 1(پیاپی 15 بهار و تابستان 1391)

صفحات  191- 204

تاریخ انتشار 2012-06-21

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023