داستان قتل غلام توسط خضر؛ تحلیل و ارزیابی رهیافت های تفسیری
نویسندگان
چکیده مقاله:
آیات 74 و 80 سورۀ‌کهف از نمونه آیاتی به‌شمارمی‌روند که در نگاهی سطحی با برخی از مبانی‌اعتقادی و -تشریعی‌اسلام هم‌سو نیستند.حکم به‌قتل‌غلام یا نوجوانی کم سن و سال پیش از اثبات‌جرم او و توجیه این‌عمل با قرائنی چون علم به کافر شدن وی در آینده یا ترس و اکراه از وقوع این‌رخداد، اساسی‌ترین اشکال ظاهری این‌آیات است. برخی از مفسران کوشیده‌اند تا با بهره‌مندی از رهیافت‌های‌روایی،ادبی، فقهی، کلامی و عرفانی راه‌حلّی برای این‌مسئله پیداکنند. آنان با استناد به ادلۀ نقلی و عقلی، تحلیل‌هایی از ماجرا ارائه‌نموده و در این‌راستا از جریان‌های-تفسیری وابسته به آن تأثیرپذیرفته‌اند. پژوهش‌حاضر با رویکرد تحلیلی- انتقادی، پس از بازیابی هریک از این‌رهیافت‌ها، به تبیین نگره‌های‌موجود و ارزیابی آنها پرداخته، تأثیر مکاتب‌تفسیری مختلف را در تحلیل-های‌مفسران شیعه و اهل‌سنت در طول تاریخ تفسیرقرآن بررسیده‌است. دراین‌میان، به‌نظرمی‌رسد رهیافت-کلامی و به ویژه نگرۀ باورمندی به حکمت‌الهی بیشتر از راهکارهای‌دیگر گره‌گشا بوده، ضمن هم‌خوانی با اصول و فروع‌دین با رویکردهای‌دیگر هم تعارضی نداشته‌است.
منابع مشابه
دلالت های تربیتی داستان موسی و خضر
توانایی بالقوه آدمی در زمینه یادگیری، مقدمه انجام مطالعات و پژوهش‌های بسیاری گردیده اما متأسفانه تاکنون هیچ یک نتوانسته تصویری جامع و کامل از تمامیت یادگیری انسان ارائه دهد. با توجه به جامعیت قرآن کریم (نحل/89) و اهمیت یادگیری در آموزه‌های آن (علق/5-4)، پژوهش حاضر درصدد است به روش توصیفی- تحلیلی به واکاوی آیات الهی در این موضوع بپردازد تا ضمن غنی نمودن یافته‌های بشری، به نظریه‌ای جامع، پیرامون ...
متن کاملتحلیل ادبی زبانی داستان قرآنی موسی(ع) و خضر از منظر نظام های گفتمانی
از رویکردهای مهم و دیرینه ی قرآن پژوهان، تأمل در زبان و چگونگی فهم و تفسیر این متن عظیم است که دارای وجوه گوناگون دینی، معرفتی و هنری می باشد. از جمله‌ی این رویکردها، رویکرد ادبی و زبان شناسی به قرآن است که افرادی چون سید قطب، مستنصر میر، نیل رابینسون، ایزوتسو، آنگلیکا نویورت طرح و آثاری در این زمینه تألیف کرده‌اند. با پیشرفت تحلیل مباحث گوناگون زبان شناسی و نشانه شناسی در متون مختلف، دریافته ...
متن کاملتحلیل سبک شناسیک مجموعه داستان های غلام حسین ساعدی
سبک پدیده ای انسانی است و همانند آدمی چند وجهی است. شناخت سبک مستلزم رشته ی پیچیده ای از بررسی های همه جانبه است. بدین ترتیب سبک خود واقعیتی محسوس و عینی؛ ولی تعریف سبک شناسی نظری است . تحلیل سبک شناسیک آثار داستانی به طور کل در دو محور اساسی صورت می پذیرد: یکی سبک شناسی زبان داستان شامل واژگان، ترکیبات، ساخت های نحوی و خلاقیت های ادبی متن است که از رهگذر تشبیه، استعاره، مجاز و... شکل می گیرد ...
15 صفحه اولتحلیل داستان حضرت موسی و خضر علیهما السلام
در این نوشتار بیان شد که قرآن از جذاب ترین شیوها به خصوص داستان برای بیان اهداف متعالی رسالتی، تربیتی و اجتماعی بهره گرفته است. قصص آن ویژگی هایی مانند واقعی و حقیقی بودن، پیام محوری و... دارند. این رساله داستان موسی و خضر را بررسی کرد، داستانی که تنها در قرآن آمده و در سایر کتب الهی ذکر نشده است و اسرار بسیاری از روابط پیچید? انسان ها با یکدیگر و جهان هستی و نیز افعال الهی با انسان به دور از...
15 صفحه اولتحلیل ادبی زبانی داستان قرآنی موسی(ع) و خضر از منظر نظام های گفتمانی
از رویکردهای مهم و دیرینه ی قرآن پژوهان، تأمل در زبان و چگونگی فهم و تفسیر این متن عظیم است که دارای وجوه گوناگون دینی، معرفتی و هنری می باشد. از جمله ی این رویکردها، رویکرد ادبی و زبان شناسی به قرآن است که افرادی چون سید قطب، مستنصر میر، نیل رابینسون، ایزوتسو، آنگلیکا نویورت طرح و آثاری در این زمینه تألیف کرده اند. با پیشرفت تحلیل مباحث گوناگون زبان شناسی و نشانه شناسی در متون مختلف، دریافته م...
متن کاملنگاه فراهنجار صائب به داستان «خضر»در آیینة اشعارش
خضر یکی از نام‌های آشنا در ادبیات فارسی است که در هیأت پیامبر، ممدوح، معشوق، پیر و ... در شعر فارسی ظاهر شده است. علیرغم تفاوت در رویکرد شاعران نسبت به داستان خضر، همة آنها در یک نکته مشترکند و آن دید مثبت آنها به خضر و زندگی جاوید اوست؛ اما این داستان در شعر صائب، مدخلی دیگر یافته‌است. صائب با دست بردن در این داستان، خضر را از هالة رازآمیز پیشین خود جدا کرده و با شگرد خاص خود در خدمت مض...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 5 شماره 9
صفحات 261- 280
تاریخ انتشار 2019-08-23
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023