در ورزشهای استقامتی بررسی تغییرات کورتیزول پلاسما

چکیده مقدمه: ورزش به عنوان یک محرک موجب تغییرات هورمونی از جمله افزایش کورتیزول در بدن می‌گردد. تحقیقات نشان می‌دهد سطح کورتیزول در طی ورزش‌های مختلف در اوقات مختلف شبانه‌روز تغییر می نماید. مطالعه‌ حاضر با هدف‌ تعیین‌ سطح‌ کورتیزول‌ در اوقات‌ مختلف‌ شـبانه‌روز در ورزشـکاران‌ دوهای‌ استقامتی‌ و بررسی اثرات این ورزش بر سطح تری آسیل گلیسرول انجام گرفت. مواد و روش ها: در این مطالعه‌ مقطـعی (Cross sectional)‌، 25 مرد ورزشـکار دوهای‌ استـقامتی‌ 25-18 ساله‌ که‌ بیـش‌ از 5 سال‌ در این‌ رشـته‌ ورزشی‌ فـعالیت نموده‌ بودند و هر روز در دونوبت صبح و عصر 45 دقیقه می‌دویدند به‌ همراه‌ 25 مرد سالم‌ غیر ورزشـکار در هـمان‌ گروه سنی‌ انتخاب‌ شدند. از افراد مورد آزمایش 20 دقیقه‌ پس‌ از انجام‌ ورزش‌ و نیز از افراد شاهد در دو نوبت‌ صبح‌ (بین‌ ساعتهای‌ 7 تا 8 صبح‌) بطور نا شتا و عصر (بین ساعات 20-19) خونـگیری‌ به‌ عـمل‌ آمده‌ و مـقادیر کـورتـیزول‌ و تری آسیل گلیـسرول به ترتیب با روش ELISA و کیت زیست شیمی اندازه گیری شدند. مقادیر به دست آمده با استفاده از آزمون t-student محاسبه شد. یافته های پژوهش: میانگین غلظت پلاسمایی کورتیزول در ورزشکاران صبح و عصر به ترتیب g/dI 1/1±25 و g/dI 5/1±12و در گروه شاهدg/dI 5/2±1 و g/dI 4/1±3 بود. میانگین غلظت تری آسیل گلیسرول در صبح و عصر در گروه ورزشکاران به ترتیب g/dI 80±6 و g/dI 25±150 و در گروه شاهد صبح g/dI 12±162 و در عصر g/dI 34±200 بود. نتیجه گیری نهایی: میزان کورتیزول پلاسما ورزشـکاران در صبح حدود 2 برابر و در عصر نزدیک 4 برابر گروه شاهد بود و این افزایش کورتیزول منجر به کاهش محسوسی در غلظت تری آسیل گلیسرول آنها شده بود. از آنجائی که مقادیر این هورمون در صبح تقریباً 2 برابر عصر نزد ورزشکاران می‌باشد، به منظورگرفتن حداکثر نتیجه از ورزش از نظر مصرف چربی، کاهش وزن و ترقی رکوردهای ورزشی، انجام ورزشهای آئروبیک مثل دو استقامت در صبح توصیه می‌شود.