دلایل ادبی حذف نهاد در ردیف های فعلی قصاید خاقانی

نویسندگان

  • گشین شکوهی دانش آموخته کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه کردستان
چکیده مقاله:

مطالعات رده­­شناسی زبان حاکی از آن است که بین نقش­های نحوی و معنایی- منظوری رابطة مستقیمی دیده نمی­شود. بخشی از دشواری­های درک مفاهیم ادبی نیز به دلیل ناآگاهی از کارکردهای معنایی نقش­های نحوی است. هدف پژوهش حاضر، بررسی این جنبه در ردیف فعلی قصاید خاقانی است. روش پژوهش، توصیفی-تحلیلی است و داده­ها با استفاده از روش تحلیل محتوا، به شیوة کتابخانه­ای و سندکاوی بررسی شده است. جامعة آماری، 130 قصیدة خاقانی و حجم نمونه، 63 قصیدة دارای ردیف فعلی است که در مجموع، 3887 بیت را در بر می­گیرد. نتیجه نشان می­دهد که خاقانی از مجموع 24 کارکرد حذف نهاد، در ردیف­های فعلی قصاید از شش کارکرد استفاده کرده است. تحلیل­ها بیانگر این است که پربسامدترین این کارکردها به ترتیب؛ اهمیّت مسند، پرهیز از بیهوده­گویی، تحقیر، تعظیم، ادّعای گوینده مبنی بر وضوح نهاد (مسندالیه) و شدّت وضوح بوده است. هر یک از این کارکردها به گونه­ای با درون­مایة قصاید یا مسائل مندرج در بیت در پیوند بوده که در مقاله بررسی شده است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بررسی ذکر و حذف نهاد در ردیف های فعلی قصاید خاقانی از دیدگاه علم معانی

موضوع پژوهش حاضر، "بررسی ذکر و حذف نهاد در ردیف های فعلی قصاید خاقانی از دیدگاه علم معانی" است. شناخت بهتر بلاغت شعر خاقانی، درک بهتر منظور شناسی مقوله ذکر و حذف و کمک به فهم بهتر منظور خاقانی در قصاید از اهداف این پژوهش محسوب می شود. روش پژوهش، توصیفی – تحلیلی است و داده ها با استفاده از تکنیک تحلیل محتوی به شیوه ی کتابخانه ای و سند کاوی بررسی شده اند. جامعه آماری 132 قصیده و حجم نمونه 63 قصید...

15 صفحه اول

هنجارگریزی‌های خاقانی در ردیف قصاید

ردیف یکی از عوامل مهم و نقش‌آفرین در افزایش موسیقی کناری شعر است. قرار گرفتن آن بعد از قافیه و داشتن وحدت لفظی و معنایی وجه مشترک همه تعاریف این مقوله از آغاز تاکنون بوده است. خاقانی شروانی (595-515 هـ . ق) با هنجارگریزی در این زمینه و استفاده از ظرفیت‌های زبانی چون ایجاد معانی مجازی، کنایی و استعاری جدید در بافت کلام، همه تعاریف موجود در زمینه وحدت معنایی را زیر سؤال برده است؛ به‌گونه‌ای که تن...

متن کامل

متناقض نمایی در قصاید خاقانی

متناقض نمایی در حقیقت یک امکان زبانی است برای برجسته سازی که به جهت شکستن هنجار زبان و عادت ستیزی موجب شگفتی و در نتیجه التذاذ هنری می شود. متناقض نمایی با تضاد (طباق) متفاوت است...

متن کامل

بررسی ردیف های فعلی در سه دفتر اول مثنوی

مقالة حاضر، به معرفی و بررسی ردیف‌های فعلی موجود در سه دفتر نخست مثنوی اختصاص دارد. این منظومة مفصل و جامع عرفانی، از عالی‌ترین نمونه‌های شعر عرفانی فارسی و منشأ تقلید و ایجاد اثرهای فراوان در قرن‌های بعد بشمار می‌رود. در این مجال ابتدا فعل و مقوله‌هایی نظیر ماده‌های اصلی و جعلی و در نهایت اقسام افعالی که در قالب ردیف آمده است، با ذکر نمونه‌هایی معرفی خواهد شد.

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 4  شماره 1

صفحات  159- 168

تاریخ انتشار 2015-05-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023