راهکارهای بهبود نظام حاکمیت شرکتی ایران، با تأکید بر شاخص حمایت از سهام‌داران خرد بانک جهانی

حاکمیت شرکتی، پاسخی به مسئله بنگاه است که به دلیل تفکیک بین مالکیت و کنترل در شرکت‌های سهامی بوجود می‌آید. کشورهای مختلف در قوانین حاکم بر شرکت‌های سهامی، تدابیر گوناگونی جهت حل مسئله بنگاه ندیشیده‌اند. شاخص حمایت از سهام‌دارن خرد بانک جهانی، وضعیت نظام‌های حقوقی حاکمیت شرکتی کشورهای مختلف را با تأکید بر حمایت از سهام‌داران خرد اندازه‌گیری می‌کند. در سال 2015، مؤلفه‌های جدیدی شامل حقوق سهام‌داران، گستره قدرت حاکمیت و گستره شفافیت شرکت به این شاخص اضافه شد. مطالعات تجربی، گویای رابطه مثبت بین قواعد حاکمیت شرکتی و متغیرهای اقتصادی است. هدف از انجام این تحقیق شناسایی راهکارهای حقوقی بهبود نظام حاکمیت شرکتی ایران با توجه به شاخص حمایت از سهام‌داران خرد بانک جهانی، است. پاسخ به این پرسش با استفاده از منابع کتابخانه‌ای و بررسی قوانین و مقررات حاکم بر این حوزه یافت خواهد شد. نتایج مطالعه نشان می‌دهد که راهبردهای موجود برای بهبود وضعیت حمایت حقوقی از سهام‌داران خرد در حقوق ایران در مجموع در سه دسته کلی قابل جمع‌بندی هستند. نخست اصلاح برداشت پاسخ‌دهندگان به پرسشنامه‌های بانک جهانی در مورد این شاخص است راهبرد دوم در قالب اصلاح مقررات حاکم بر شرکت‌های ثبت شده در بورس، میسر می‌شود. راهبرد سوم، اصلاح قوانین حاکم بر موضوع مانند مواد مرتبط در لایحه اصلاحی قانون تجارت، موادی از قانون آیین دادرسی مدنی و سایر موارد است. در نهایت پیشنهاد می‌شود اصلاحات حقوقی در قالب قانون مستقلی با عنوان »قانون حاکمیت شرکتی» به تصویب برسد.