رهیافتی شناخت‌شناسانه به تحول علوم انسانی از دیدگاه قرآنی طه عبدالرحمن

قرآن کتابی است که تمدن اسلامی دائرمدار آن تأسیس و نشو و نما یافته است. متنی کانونی که لف‌ونشر تاریخی آموزه-هایش به قبض و بسط تمدنی اسلام کمکی شگفت نموده است. در مقاله‌ی حاضر تلاش شده با بهره‌گیری از روش اسنادی و کتابخانه‌ای و با الهام از مفاهیم اسلامی و قرآنی به روشنداشت نقش معارف اسلامی در تصویب و کاربست مفهوم علمیت و تحول علوم انسانی از منظر طه عبدالرحمن پرداخته شود. جستار حاضر در پی آن است که الهام از گزاره‌ها و مفاهیم قرآنی و اسلامی تا چه حد در تحول علوم انسانی اسلام‌مدار تأثیر بنیادین دارد. یافته‌های پژوهش بیانگر آن‌اند که طه عبدالرحمن معارف قرآنی را دارای نقش بی‌بدیل در پی‌ریزی تمدن اسلامی و توانش چشمگیری در پروراندن علوم انسانی اسلامی می‌داند، علومی که اگرچه از حیث روش‌شناختی به جریان اصلی این شاخه از علوم تعلق دارد؛ اما محتوا و مفاد خود را از نص قرآن و تفاسیر برآمده از خوانش ارتدکس (مسلط) آن برمی‌گیرد تا بدیلی باشد در برابر علوم انسانی غربی(سکولار)؛ رهیافتی که آماج آن دگردیسی و تحول این علوم از طریق رجوع به متن مقدس (قرآن) و آمیختن وحی و عقل است.