رهیافت سیستمی در مطالعات کسب‌وکار: کاربرد روش‌شناسی نظام‌های نرم

بنا بر شواهد، پژوهش‌های متعارف کمی تقلیل‌گرا در تبیین مسائل پیچیده و در هم تنیده کسب‌وکار ناتوان بوده است. در این وضعیت، به رهیافت سیستمی برای پژوهش جامع‌نگر در حوزه کارآفرینی و کسب‌وکار نیاز است. هدف این نوشتار معرفی رهیافت سیستمی در مطالعات کسب‌وکار و کارآفرینی با تاکید بر روش‌شناسی نظام‌های نرم و شالوده‌های آن، از جمله اقدام پژوهی مشارکتی و الگوسازی مفهومی است. روش‌شناسی نظام‌های نرم اندیشه‌ورزی و مداخله عملی در مسایل پیچیده کسب‌وکار را هموار می‌سازد. بواقع، ساخت‌دهی وضعیت‌های پیچیده و مسئله‌دار در دنیای کسب‌وکار و هدایت پژوهشگر یا واکاوگر سیستم جهت کسب و تسهیم برداشت واقع‌گرایانه و جامع‌نر از محیط درونی و بیرونی کسب‌وکار از مزایای این روش‌شناسی محسوب می‌شود. روش‌شناسی نظام‌های نرم به لحاظ عملی از اقدام پژوهشی مشارکتی به عنوان نوعی از پژوهش جمعی برای یادگیری، نوآوری و تغییر توامان در محیط‌های کسب‌وکار استفاده می‌کند. در چرخه این روش‌شناسی از الگوهای مفهومی برای کمک به افراد در شناخت، درک و شبیه‌سازی موضوعات کسب‌وکار بهره گرفته می‌شود. بدین منظور، یک چارچوب روش‌شناسی نوآورانه برای الگوسازی مفهومی با رویکرد تحلیل معنایی در هفت مرحله ارایه شده است. به عنوان یک گزیدار، نظام‌های تکاملی – مبتنی بر تلفیق پژوهش نظام‌های انتقادی و روش‌شناسی نظام‌های نرم- می‌تواند به عنوان یک روش‌شناسی برای شناخت نظام‌های باز، پیچیده و اجتماعی کسب‌وکار با ظرفیت تکامل در طی زمان مورد توجه قرار گیرد.