روز الست

بیستون؛ دی روز ... ام روز

«بیستون» علاوه بر جایگاه نام بانویی نژاده است که ذکرش در کتاب پهلوی ایادگار زریران رفته­ است. در این مقاله تلاش شده تا ضمن ارائۀ روش درست خوانش گونۀ پارسی میانۀ واژۀ باستانی *baga-stāna- در متون پهلوی ساسانی کتابی، مفاهیم و زمینه­های فرهنگی کارکردهای کهن واژۀ نامبرده شناسایی و تداوم کاربرد آن در فرهنگ ایران امروزی پیگیری شود. گرچه تا امروز دقیقاً مشخص نشده که *baga-stāna- جایگاه ویژۀ نیایش کدام ...

سیرتاریخی اندیشه های تفسیری آیات الست : بررسی انتقادی و نوآوری

بررسی مفاد رمزآلود «آیات الست» (اعراف/172ـ 174) از دیرباز مورد توجه محدثان، مفسران و اندیشمندان مسلمان بوده‌است. نگاهی به دیدگاه‌های ارایه شده از «ألست» در تاریخ تفکر اسلامی، حکایت از اهتمام پیوسته برای عرضة اندیشه‌ای نو در تفسیر این آیات است، تفسیری که در عین انطباق با ظواهر آیات و مبانی دینی، خردپذیر و نمایانگر ابعاد پیچیده و مبهم آیه باشد. قلم حاضر، با بکارگیری روش توصیفی- تحلیلی، پس از ریشه...

پیمان الست و نقد آراء مفسران فریقین درباره آیه میثاق

آیه میثاق (اعراف/172) بیان‌کننده عهد خداوند با بندگان خویش است که موجب ابراز نظرات مختلف مفسران، از جمله وجود عالم ذر برگرفته از روایات، فطرت، تمثیل، دو نشئه ملکوتی و ملکی انسان، عالم عقل و وحی و ... شده است. در این پژوهش پس از ذکر همه این نظرات و بیان نقاط ضعف و قوت هر نظریه، بررسی روایات ذیل آیه بیان خواهد شد که به ظاهر تواتر معنوی دارند، اما پس از حذف مشترکات در طرق و روایات مکرر از یک فرد خ...

پیش فرض‌های محبت در تفسیر میبدی بر آیه الست

پیوندهای معنایی آیۀ الست و اعیان ثابته در مثنوی مولانا

آیۀ 172 سورۀ اعراف را برخی عارفان مسلمان با اعیان ثابته، که از اصطلاحات نظام فکری ابن‏عربی است، درپیوندیافته‏اند. این پژوهش بر آن است تا پاسخی برای این پرسش بجوید که مولانا آن‏گاه که در مثنوی به آیۀ الست استناد می­کند، چه پیوندهای معنایی میان این آیه و اعیان ثابته ردیابی و رصد کرده­است؟ بنابراین ضمن تعریف اعیان ثابته و برخی موضوعات فرعی وابسته بدان، بیت­هایی از مثنوی مولانا که  پیوندهای معنایی ...

پیمان الست و نقد آراء مفسران فریقین درباره آیه میثاق

آیه میثاق (اعراف/172) بیان کننده عهد خداوند با بندگان خویش است که موجب ابراز نظرات مختلف مفسران، از جمله وجود عالم ذر برگرفته از روایات، فطرت، تمثیل، دو نشئه ملکوتی و ملکی انسان، عالم عقل و وحی و ... شده است. در این پژوهش پس از ذکر همه این نظرات و بیان نقاط ضعف و قوت هر نظریه، بررسی روایات ذیل آیه بیان خواهد شد که به ظاهر تواتر معنوی دارند، اما پس از حذف مشترکات در طرق و روایات مکرر از یک فرد خ...