روش شناسی ایجاد هستی شناسی مبتنی بر نظام زبان واحد پزشکی: مطالعه موردی هستی شناسی گیاهان دارویی ایران

نویسندگان

  • راضیه زاهدی کارشناسی ارشد، کتابداری و اطلاع‌رسانی پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی تهران
  • غلامرضا امین عضو هیئت علمی، گروه فارماکوگنوزی، دانشکده داروسازی، دانشگاه علوم پزشکی تهران
  • محمدرضا علی بیک عضو هیئت علمی، گروه کتابداری و اطلاع‌رسانی پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی تهران
  • مهرداد کریمی دستیار تخصصی طب سنتی، دانشکده طب سنتی، دانشگاه علوم پزشکی تهران
چکیده مقاله:

هدف: هستی‌شناسی ابزاری برای نمایش رسمی و به اشتراک‌گذاری دانش حوزه‌ای خاص از طریق مدل‌سازی و ایجاد چارچوبی از مفاهیم و روابط معنایی بین آنهاست. هستی‌شناسی‌ها در حوزة پزشکی کاربرد زیادی دارند و سیستمهای بالینی پشتیبانی تصمیم، سیستمهای خبره پزشکی و پایگاه‌های اطلاعاتی متون زیست پزشکی هر کدام به نوعی به هستی‌شناسی‌ها وابسته‌اند. در این پژوهش، به منظور پیشنهاد روشی برای ساخت هستی‌شناسی‌های پزشکی فارسی، به ایجاد نمونة اولیه از هستی‌شناسی گیاهان دارویی ایران بر مبنای نظام زبان واحد پزشکی اقدام شد. روش‌شناسی: این پژوهش، توصیفی است. جامعة پژوهش، گیاهان دارویی ایران و نمونه شامل هشت گیاه آنقوزه، آویشن شیرازی، اسپند، بابونه شیرازی، ترنجبین، خاکشیر و گل‌گاوزبان است. انتخاب نمونه‌ها به روش نمونه‌گیری تئوریک انجام شد. برای استخراج مفاهیم و روابط نیز از 8 کتاب از متون بومی گیاهان دارویی استفاده شد. همچنین، مبنای روش به کار گرفته شده در استخراج مفاهیم و روابط معنایی، راهکار مهندسی دانش و مبنای روش به کار رفته در ایجاد هستی‌شناسی، روشهای مورد استفاده در پژوهشهای «نوی و مک‌گینس» و «دامونتیر و ویلانیواروسالس» بود. همچنین، از نرم‌افزار پروتژه نسخه 4.2.beta برای ساخت هستی‌شناسی استفاده شد. یافته‌ها: در این پژوهش هفت مرحله برای ایجاد هستی‌شناسی‌های پزشکی فارسی بر اساس نظام زبان واحد پزشکی پیشنهاد شد. تعیین دامنه و پوشش هستی‌شناسی، استفاده از یو.ام.ال.اس به عنوان هستی‌شناسی پایه، تعیین جفت‌های مفهومی و ترسیم آنها در ساختار یو.ام.ال.اس، تعیین رده‌ها، توصیف ویژگیها، تعریف چهریزه‌ها و ایجاد نمونه‌ها؛ این مراحل را تشکیل می‌دهند. نتایج: با توجه به یافته‌های این پژوهش، روش ارائه شده در این پژوهش می‌تواند در ایجاد سایر هستی‌شناسی‌های حوزةپزشکی در زبان فارسی نیز مفید واقع شود.   

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

روش شناسی طراحی،ساخت و پیاده سازی هستی شناسی: رویکردها، زبان ها و ابزارها(مطالعه موردی طراحی هستی شناسی ASFAONT در حوزه کتابداری و اطلاع رسانی)

هدف پژوهش حاضر، ارائه روش‌شناسی طراحی، ساخت و پیاده‌سازی هستی‌شناسی‌ها به عنوان نوعی از ابزارهای معنایی با بررسی رویکردها، شیوه ها، ابزارها و زبانهای بازنمون هستی‌شناسی‌هاست. حاصل این بررسیها در یک مطالعة موردی و با رویکرد تحلیل حوزه در طراحی و ساخت اولین هستی‌شناسی تخصصی در حوزه کتابداری Asfaont)) و با هدف گسترش ابزاری معناشناسی در بازنمون دانش و بازیا...

متن کامل

هستی شناسی مولانا

مولوی تمام اجزای آفرینش را نمودی از جلوه های بی همتای خداوند می یابد، که خداوند در آن بهاندازه و درخور استعداد خلایق، تظاهر به وجود نموده است. از این رو، در نظرگاه مولوی، هستیآیینه ای است که خداوند دائماً در آن جلوه گری می کند. مولوی تمامی اجزای هستی را مملو از معنامی یابد و معنا را به تعبیر استاد خویش شمس تبریزی همان خدا می داند. او آدمیان را در این عرصهفرا می خواند که با فراست ذهن و طهارت باطن...

متن کامل

ریاضیات، هستی شناسیِ نیستی (نقدی بر هستی شناسی آلن بدیو)

آلن بدیو، فیلسوف معاصر فرانسوی، به تبیین گونه­ای هستی­شناسی مبتنی بر مفهوم نیستی پرداخته است، چارچوبی هستی­شناسانه موسوم به هستی­شناسی تفریقی که از کثرتی محض سخن می­گوید. داعیه بنیادین این قسم هستی شناسی را تز«ریاضیات هستی­شناسی است»، تشکیل می­دهد که به باور بدیو تنها از طریق نظریه مجموعه ها قابل تبیین است. او می­کوشد تا به یاری ریاضیات، مفهوم واحد را به­طور کامل از هستی­شناسی کنار­گذارد. در ای...

متن کامل

مبانی هستی شناسی امامیه (3)

بخش نخست این نوشته با عنوان «دیدگاه سلفیه در مبانی هستی شناسی» در شماره 85 منتشر گردید و قسمتی از بخش دوم با عنوان «مبانی هستی شناسی امامیه» نیز در شماره 86 از نظر شما گذشت، اکنون در این شماره، ادامة «مبانی هستی شناسی امامیه» و سپس بخش سوم را با عنوان «مقارنه و تطبیق آرای امامیه و سلفیه در هستی‌شناسی»، می آوریم، امیدواریم مورد توجه و استفاده خوانندگان قرار گیرد:

متن کامل

مبانی هستی شناسی امامیه (2)

بخش نخست این نوشته در شماره 85 همین مجله، با عنوان «دیدگاه سلفیه در مبانی هستی شناسی» از نظر شما گذشت. اکنون طبق وعده‌ای که دادیم، بخش دوم آن را با عنوان «مبانی هستی شناسی امامیه»، در این شماره می آوریم، امیدواریم مورد توجه و استفاده شما قرار گیرد:

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 16  شماره شماره 3 (پیاپی 63)

صفحات  81- 100

تاریخ انتشار 2013-09-23

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023