رویکردی عملیاتی در ارزیابی جریان های اصلی شکل پایدار شهر با تمرکز بر مدل شکل شهر بوم-کارا. مورد پژوهی ریخت-گونه های شهر اصفهان

شکل شهر به عنوان واسط میان انسان و محیط، مظهر و تجسم جریان­های شکل دهنده و دگرگون کننده فرم مصنوع است. جریان­های انرژی در تولید، استفاده و نگهداشت فرم شهر منجر به شکل­گیری و دگردیسی شکل شهر می­شود. فرم مصنوع حاصل از فرآیندها و جریان­های یاد شده، فرستنده جریان­های اطلاعاتی بصری و ادراکی به انسان به عنوان دریافت کننده است. در تحقیق حاضر تبادلات و تعاملات میان انسان و محیط زیست او براساس جریان­های انرژی مورد نیاز دامنه آسایش محیطی (تمرکز بر انرژی مورد تقاضا برای گرمایش و سرمایش داخلی فرم مصنوع) و نیز جریان­های اطلاعات (بصری) در نظر گرفته می­شود. این دو جریان انرژی و اطلاعات(بصری) به عنوان جریان­های اصلی و غالب فرم مصنوع در نظر گرفته می­شوند. در تحقیق تمامی روابط و برهمکنش­های یکپارچه جریان­های انرژی و اطلاعات در محتوای شکل شهر براساس مدل نظری "شکل شهر بوم _کارا" مورد تحلیل و بررسی قرار می­گیرد. پژوهش حاضر با هدف جست­وجوی روابط یکپارچه درونی میان جریان­های اصلی شکل شهر، دو حالت شاخص بسته شدگی را مورد دقت و ریزبینی قرار می­دهد. حالت نخست شاخص بسته­شدگی مبین نقش عناصر عمودی شکل شهر (ساختار سه بعدی محیط  هندسی فرم مصنوع) و پخشایش آنها در عملکردهای محیطی فرم مصنوع است (لوک آدولف) و حالت دوم مبین نقش عناصر افقی شکل شهر (ساختار دو بعدی محیط هندسی سطوح فرم مصنوع) و پیکره­بندی هندسی آن در پایداری جریان­های اطلاعاتی بصری است (بندیکت). بر این اساس محتوای ارزیابانه این تحقیق شامل ریخت_گونه­های نظام ریخت­شناسی شهر اصفهان است. نتایج تحقیق نشان می­دهد که میان دو حالت شاخص بسته­شدگی رابطه معکوس و قوی و از لحاظ آماری معنی­دار وجود دارد که تشریح کننده این نکته است که بافت­های قدیمی با ساختار ارگانیک دارای پایداری بالاتر محیطی (در فصول سرد سال با توجه به سرمای شدید فصول سرد سال در اقلیم گرم و خشک اصفهان ) و همچنین پایداری بالاتر جریان­های اطلاعاتی (بصری) است.  بنابراین یکپارچگی جریان­های بصری (اطلاعات و انرژی) براساس مدل نظری تحقیق در بافت­های قدیمی با ساختار ارگانیک قابل اثبات است.